Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περισσότεροι από 285 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είναι τυφλοί ή έχουν κάποια σοβαρή πάθηση που τους έχει στερήσει σε μεγάλο βαθμό την λειτουργική όραση.
Ο αριθμός αυτός ίσως να μην προβλημάτιζε τόσο πολύ την διεθνή οφθαλμολογική κοινότητα, αν την ίδια στιγμή δεν γνώριζε, πως σε ποσοστό που ξεπερνά τα 4/5 των περιπτώσεων, η τυφλότητα θα μπορούσε να προληφθεί είτε ακόμη και να θεραπευθεί.
Η λύση συχνά θα ήταν κάτι περισσότερο από απλή. Κάποια επέμβαση για τον καταρράκτη ή κάποια φαρμακευτική αγωγή για την ωχρά κηλίδα ή ακόμη και… ένα ζευγάρι γυαλιά! Όλα αυτά όμως, σε κάποια μέρη του κόσμου, είναι κάτι παραπάνω από δύσκολα. Είναι αδύνατα.
Ο καταρράκτης έχει αφήσει την Mirriam Waithara σχεδόν τυφλή.
Όμως σαν τη συγκεκριμένη περίπτωση, σε ολόκληρη την Αφρικανική ήπειρο, υπάρχουν εκατομμύρια. Ασθενείς που δεν έχουν τη δυνατότητα, όχι να ταξιδέψουν σε κάποια πόλη προκειμένου να βρουν οφθαλμίατρο, αλλά ούτε καν λίγα χιλιόμετρα, μη έχοντας τα ελάχιστα χρήματα που θα χρειαζόταν η μεταφορά τους.
«Αυτό το γνωρίζουμε καλά», λέει ο Dr Andrew Bastawrous από το Βρετανικό Πανεπιστήμιο Τροπικής Υγιεινής και Ιατρικής, «και πρέπει να πάμε να ανακαλύψουμε και να επισκεφθούμε εμείς τους ασθενείς αυτούς, μα το πρόβλημα ξεκινάει ακριβώς τη στιγμή που θα τους βρούμε, καθώς δεν έχουμε τη δυνατότητα να τους εξετάσουμε, ελλείψει πανάκριβων μηχανημάτων».
«Το σημείο ακριβώς αυτό μας προβλημάτισε και μας ώθησε να αναπτύξουμε μια εφαρμογή η οποία μπορεί να μετατρέψει ένα smartphone Samsung σε ένα ιατρικό όργανο οφθαλμολογικής εξέτασης!»
Η εφαρμογή ονομάζεται PEEK (Portable Eye Examination Kit) και ήδη με αυτήν έχουμε εξετάσει περίπου 5.000 άτομα σε όλη την Κένυα.
Το κινητό χρησιμοποιεί τον φωτογραφικό φακό προκειμένου να ανιχνεύσει παθήσεις όπως του καταρράκτη, του γλαυκώματος και πολλών άλλων. Το φλας του κινητού φωτίζει τον αμφιβληστροειδή προκειμένου να ελεγχθεί η νόσος. Επίσης η ίδια εφαρμογή, διαθέτει τεστ οράσεως, ώστε να μπορεί να μετρηθεί βαθμός μυωπίας, πρεσβυωπίας, στραβισμού, και υπερμετρωπίας.
Ένα όμως επίσης εξαιρετικά σημαντικό πλεονέκτημα που έχει η εφαρμογή, για την εξέταση αυτή δεν απαιτείται καν ιατρός. Μπορεί να την κάνει οποιοσδήποτε γνωρίζει τον χειρισμό ενός τηλεφώνου και να την δει μετά από λίγα λεπτά ο ιατρός που παραλαμβάνει το βίντεο με τη μορφή MMS. Ένα SAMSUNG μπορεί να κοστίζει περί τα 400 ευρώ, ενώ ένα πλήρες οφθαλμολογικό εργαστήριο ξεπερνά τις 130.000…
Μα πόσο αξιόπιστη μπορεί να είναι μια τέτοια εφαρμογή;
«Έγιναν 5.000 εξετάσεις μέσω της εφαρμογής PEEK. Οι εικόνες εστάλησαν μέσω κινητού στο Οφθαλμολογικό Νοσοκομείο Moorfield του Λονδίνου. Την ίδια στιγμή, έγιναν από τα ίδια άτομα και εξετάσεις με συμβατικό οφθαλμολογικό εργαστήριο που είχε υπήρχε σε ένα βαν. Πήραμε τα αποτελέσματα που έβγαλε το Νοσοκομείο με βάση τις εικόνες που έστειλε το κινητό, και τα συγκρίναμε με τα δικά μας αποτελέσματα και τιμές που είχαμε ταυτόχρονα από το κινητό μας οφθαλμιατρείο.
Τα αποτελέσματα ήταν κάτι παραπάνω από ενθαρρυντικά, και σε τουλάχιστον 1.000 περιπτώσεις βελτιώθηκε σημαντικά η όραση των ασθενών. Από την άλλη μεριά πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν ότι αυτοί οι άνθρωποι, δεν έχουν να διαλέξουν μεταξύ μιας κανονικής συμβατικής οφθαλμολογικής εξέτασης και μιας εφαρμογής όπως το PEEK αλλά μεταξύ του PEEK και της… καμίας εξέτασης… Και σίγουρα με το πέρασμα του χρόνου, η εφαρμογή θα γίνει πολύ πιο αξιόπιστη, όπως άλλωστε έχει συμβεί και με χιλιάδες άλλες περιπτώσεις λογισμικού».
