Μια προσέγγιση βασισμένη σε αποδείξεις
Περισσότερες από μία στις πέντε γυναίκες (20%) στην Αγγλία και στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής γεννούν σήμερα με καισαρική τομή, ενώ πολλές από αυτές έχουν στο ιστορικό τους περισσότερες από μία καισαρικές.
Η παραδοσιακή παραδοχή «μια φορά καισαρική, πάντα καισαρική», τα τελευταία χρόνια αμφισβητείται ανοικτά από την ιατρική κοινότητα. Παρότι μπο ρεί να έχετε κάνει μία ή περισσότερες καισαρικές τομές , μπορείτε να σκέφτεστε το πώς θέλετε να γεννήσετε στην επόμενη εγκυμοσύνη σας! Είτε επιλέξετε να προσπαθήσετε για κολπικό τοκετό (VBAC Vaginal Birth After Caesarean Section) είτε να ξανακάνετε καισαρική τομή, η επιλογή σας είναι ασφαλής , με διαφορετικούς πάντοτε κινδύνους και οφέλη.
ΜΗΤΡΟΤΗΤΑ
Για να μπορέσει ο γυναικολόγος σας να σας συμβουλεύσει αμερόληπτα αναφορικά με τις πιθανότητές σας για κολπικό τοκετό ύστερα από καισαρική τομή (VBAC) θα χρειαστεί να γνωρίζει το λόγο για τον οποίο έγινε η καισαρική τομή, το είδος της τομής που έγινε στη μήτρα σας (κάθετη ή εγκάρσια), πώς αισθανθήκατε για τον προηγούμενο τοκετό σας, και, τέλος, το κατά πόσον η τρέχουσα εγκυμοσύνη σας είναι χαμηλού κινδύνου. Μήπως έχουν υπάρξει προβλήματα ή επιπλοκές;
Εσείς, μαζί με τον μαιευτήρα σας θα εξετάσετε ποιες είναι οι πιθανότητές σας για έναν επιτυχημένο κολπικό
τοκετό έπειτα από μία καισαρική τομή (VBAC), λαμβάνοντας υπόψη τις προσωπικές σας επιθυμίες και τα σχέδιά σας για μελλοντικές εγκυμοσύνες.
Τι ακριβώς είναι το VBAC;
Το VBAC σημαίνει «κολπικός τοκετός έπειτα από καισαρική τομή». Είναι ο όρος που χρησιμοποιείται όταν μια γυναίκα επιχειρεί να γεννήσει φυσιολογικά, αφού έχει ήδη γεννήσει με καισαρική τομή στο παρελθόν. Ο κολπικός τοκετός μπορεί να περιλαμβάνει τοκετό που υποβοηθείται από «βεντούζα» ή «κουτάλες».
Συνολικά, περίπου τρεις στις τέσσερις γυναίκες (60%-75%) με μια φυσιολογική εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές που θα «μπουν» σε τοκετό μόνες τους, γεννούν φυσιολογικά έπειτα από μία καισαρική τομή. Από τις γυναίκες που έχουν γεννήσει κολπικά, είτε πριν είτε μετά μια καισαρική τομή, περίπου εννέα στις δέκα (80%-85%) μπορούν να γεννήσουν φυσιολογικά. Οι περισσότερες γυναίκες με δύο προηγούμενες καισαρικές θα γεννήσουν εκ νέου με καισαρική τομή.
Ωστόσο, οι γυναίκες που μπαίνουν σε τοκετό από μόνες τους έχουν ελαφρώς μικρότερες πιθανότητες για έναν επιτυχημένο κολπικό τοκετό (μεταξύ 70% και 75%).
Παράγοντες κινδύνου που καθιστούν την πιθανότητα επιτυχούς κολπικού τοκετού είναι:
• Η γυναίκα δεν έχει γεννήσει ποτέ κολπικά
• Πρέπει να γίνει πρόκληση τοκετού
• Δεν είχε σημειωθεί πρόοδος στην εξέλιξη του τοκετού και χρειάστηκε καισαρική τομή (συνήθως λόγω της θέσης του μωρού)
• Είναι υπέρβαρες – δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) πάνω από 30 στο πρώτο ραντεβού της εγκυμοσύνης του πρώτου τριμήνου.
Πλεονεκτήματα & μειονεκτήματα
Τα πλεονεκτήματα ενός επιτυχημένου VBAC περιλαμβάνουν:
• Έναν κολπικό τοκετό (μπορεί να περιλαμβάνει υποβοηθούμενο τοκετό). Αυξάνει την πιθανότητα για φυσιολογικό τοκετό σε μελλοντικές εγκυμοσύνες.
• Συντομότερη ανάρρωση και μικρότερη παραμονή στο νοσοκομείο.
• Λιγότερο πόνο στην κοιλιά μετά τη γέννηση.
• Αποφυγή του χειρουργείου της καισαρικής.
• Μικρότερες πιθανότητες επιπλοκών όπως αιμορραγία, θρόμβωση, λοίμωξη.
• Επείγουσα καισαρική τομή:
Συμβαίνει σε 1 στις 4 γυναίκες (25%). Αυτή η πιθανότητα είναι μόνον ελαφρώς υψηλότερη από ό,τι στις γυναίκες που γεννούν για πρώτη φορά, όταν η πιθανότητα μιας εκτάκτου ανάγκης καισαρικής τομής είναι περίπου 1 στις 5 γυναίκες (20%). Οι συνήθεις λόγοι για την επείγουσα καισαρική τομή είναι η επιβράδυνση της εξέλιξης του τοκετού ή αν υπάρχει ανησυχία για την κατάσταση του μωρού.
• Η μετάγγιση αίματος και η μόλυνση στη μήτρα:
Οι γυναίκες που επιλέγουν VBAC έχουν μία στις 100 (1%) περισσότερες πιθανότητες να χρειαστούν μετάγγιση αίματος ή να έχουν μια μόλυνση στη μήτρα σε σύγκριση με τις γυναίκες που επιλέγουν μια προγραμματισμένη καισαρική τομή.
• Αποδυνάμωση ουλής ή ρήξη ουλής:
Υπάρχει μια πιθανότητα η ουλή στη μήτρα σας να αποδυναμωθεί ή και να ανοίξει.
Αν η ουλή ανοίξει εντελώς (ρήξη ουλής) αυτό μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες για εσάς ή και το μωρό σας (νευρολογικές βλάβες εμβρύου, μαιευτική υστερεκτομή, αιμορραγία, τραυματισμό άλλων οργάνων όπως η ουροδόχος κύστη, μέχρι και τον θάνατο της γυναίκας). Ευτυχώς, αυτό συμβαίνει μόνο σε δύο με οκτώ γυναίκες στις 1.000 (περίπου 0,5%). Η πρόκληση τοκετού αυξάνει την πιθανότητα να συμβεί αυτό. Αν υπάρχει ένδειξη ότι συμβαίνει κάτι από τα παραπάνω, το μωρό σας θα χρειαστεί να γεννηθεί με επείγουσα καισαρική τομή.
• Οι κίνδυνοι για το μωρό σας:
Ο κίνδυνος το μωρό σας να υποστεί βλάβη στον εγκέφαλο ή να πεθάνει είναι πολύ μικρός (δύο σε 1.000 γυναίκες ή 0,2%), αλλά υπαρκτός. Αυτός ο κίνδυνος δεν θα είναι υψηλότερος σε σχέση με το αν γεννούσατε για πρώτη φορά, αλλά είναι υψηλότερος σε σχέση με το αν γεννούσατε με μια εκλεκτική – προγραμματισμένη καισαρική τομή (ένα στα 1.000 ή 0,1%). Αυτό πρέπει να συνεκτιμηθεί με τους κινδύνους για εσάς εάν κάνετε μια επαναληπτική καισαρική τομή (διαβάστε παρακάτω). Τους παραπάνω κινδύνους είναι πιο πιθανό να τους αντιμετωπίσουν γυναίκες που προσπαθούν VBAC και αυτός δεν τελεσφορήσει.
Γενικά, σε πολύ λίγες περιπτώσεις ο VBAC δεν είναι ενδεδειγμένος και η επαναλαμβανόμενη καισαρική τομή είναι μια ασφαλέστερη επιλογή, όπως σε περιπτώσεις τριών ή περισσοτέρων προγενέστερων καισαρικών τομών, ή αν η μήτρα έχει υποστεί ρήξη κατά τη διάρκεια ενός προηγούμενου τοκετού, ή υπάρχει υψηλή τομή της μήτρας (κλασική καισαρική τομή) και σε άλλες επιπλοκές κύησης που απαιτούν καισαρική τομή.
Τα τελευταία χρόνια αυξάνεται σταδιακά το ποσοστό των γυναικών που επιλέγουν να προχωρήσουν σε δοκιμασία τοκετού έπειτα από καισαρική, και μάλιστα με μεγάλα ποσοστά επιτυχίας και με απόλυτη ασφάλεια, τόσο για τις ίδιες όσο και για τα μωρά τους! Ο σκεπτικισμός, ωστόσο, ανάμεσα στους γιατρούς αλλά και το κοινό παραμένει. Μεγάλοι επιστημονικοί οργανισμοί, όπως το Αμερικανικό Κολλέγιο Μαιευτήρων Γυναικολόγων σε συνεργασία με το NIH (National Institute of Health) κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο VBAC θα πρέπει να επιχειρείται μόνον σε Μαιευτήρια όπου υπάρχει σαφές πλάνο και δυνατότητα για την αντιμετώπιση και τη διεκπεραίωση μιας κατεπείγουσας καισαρικής τομής (αίθουσα τοκετών και αίθουσα χειρουργείου σε ετοιμότητα κάθε φορά που διενεργείται κολπικός τοκετός έπειτα από καισαρική τομή, καθώς και ομάδα μαιευτήρων – αναισθησιολόγων – νεογνολόγων σε ετοιμότητα). Ένα τέτοιο Μαιευτήριο όπου η διενέργεια κολπικού τοκετού έπειτα από καισαρική τομή είναι εφικτή και έχει γίνει με επιτυχία είναι και η ΡΕΑ.
Η κλινική διαθέτει Μονάδα Εντατικής Θεραπείας Νεογνών (ΜΕΘΝ) αλλά και Ενηλίκων (ΜΕΘ).
Τα ποσοστά επιτυχημένων τέτοιων τοκετών σε άλλες χώρες θα πρέπει να μας ενθαρρύνουν και σε συνδυασμό με την υπάρχουσα γνώση των πραγματικών διαστάσεων των κινδύνων, όπως αυτή αναφέρεται στις έρευνες και στις μελέτες, να αποτελέσουν τον οδηγό μας στον τρόπο συμβουλευτικής και ενημέρωσης των εγκύων – επιτόκων μας!
Το VBAC σημαίνει «κολπικός τοκετός έπειτα από καισαρική τομή». Είναι ο όρος που χρησιμοποιείται ότ αν μια γυναίκα επιχειρεί να γεννήσει φυσιολογικά.
