Ήταν 14 Σεπτεμβρίου του 1822, όταν ο αιγυπτιολόγος Ιωάννης–Φραγκίσκος Σαμπολιόν ανακαλύπτει το κλειδί που αποκρυπτογραφούσε την αιγυπτιολογία και οδηγούσε με αυτό τον τρόπο στην ανάγνωση των ιερογλυφικών.
Ποιος ήταν
Ο Σαμπολιόν που γεννήθηκε στο Φιζάκ το 1790, υπήρξε ένας μεγάλος Γάλλος αρχαιολόγος. Προσπαθούσε σε όλη του τη ζωή να αποκαλύψει το κλειδί της ιερογλυφικής γραφής. Η τύχη τον βοήθησε. Στα 1799, ένας κατώτατος αξιωματικός του γαλλικού στρατού, ο Μπουσάρ, βρήκε σε μια πόλη της Αιγύπτου τη Ρoζέττη μια σπουδαία πέτρα. Επάνω είχε χαραγμένο ένα κείμενο σε τρεις γραφές: στην ιερογλυφική, στην αρχαία αιγυπτιακή δημοτική και στην ελληνική.
Ο Σαμπολιόν πρόσεξε πως σε κάθε ένα από τα τρία κείμενα επαναλαμβάνονταν τα βασιλικά ονόματα «ΠΤΟΛΜΙΣ ΚΛΕΟΠΑΤΡΑ». Έπειτα από πολλές συγκριτικές, γραμματολογικές και γλωσσολογικές έρευνες κατόρθωσε να αποκρυπτογραφήσει το κείμενο. Ήταν αφιερωμένο στον Πτολεμαίο τον Επιφανή και ήταν ένα τιμητικό ψήφισμα από τους ιερείς, στα 200 π.Χ.
Έτσι ανοίχθηκε ο δρόμος προς την Αιγυπτιολογία, χάρη στη στήλη αυτή της Ρoζέττας και την επιμονή του Σαμπολιόν. Χάρη σ’ αυτόν διαβάστηκε η ιερογλυφική γραφή. Η αρχαιολογία του οφείλει πολλά.
Ο Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν από 17 χρονών ασχολήθηκε με τη στήλη χάρη στις πολλές γλώσσες που γνώριζε. Κατόρθωσε να διαβάσει και να αξιολογήσει την τρίγλωσση επιγραφή της Ροζέττας. Μόνο τότε διάφοροι σοφοί μελετητές αποκάλυψαν τη γλώσσα εκείνη που επί χιλιετίες, εκφραζόταν και έγραφε ένας από τους λίγους τότε πολιτισμένους λαούς.
Βέβαια τα κείμενα των ναών και των τάφων είναι θρησκευτικά, λατρευτικά, μαγικά και θριαμβολογίες των Φαραώ. Μα εκείνα που εξέπληξαν περισσότερο από τα επίσημα κείμενα και ενθουσίασαν τους μελετητές του κόσμου είναι τα διάφορα λαϊκά λογοτεχνικά κείμενα που γράφτηκαν σε ιερογλυφική, ιερατική ή και δημοτική γραφή, πάνω σε όστρακα, σε πάπυρους, ακόμα και σε ταφόπετρες. Έφτασαν σε μας κείμενα ανθρώπινα, χωρίς υπεροψίες, χωρίς μυστηριώδεις έννοιες, κείμενα που μας φανερώνουν και μας μεταφέρουν με την τέχνη του γραπτού λόγου μια ζωντανή εικόνα των απλών γεγονότων, όπως διαδραματίζονταν στα λαϊκά στρώματα εκείνη την μακραίωνη εποχή. Πέθανε στο Παρίσι το 1832.
ΠΗΓΗ: Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Αρχαίας Αιγύπτου
