Η θρομβοπενία δηλαδή ο χαμηλός αριθμός των αιμοπεταλίων στην κύηση είναι συχνή, και συμβαίνει στο 8-10% των κυήσεων. Αυτό οφείλεται κυρίως στις φυσιολογικές αλλαγές που συμβαίνουν στην κύηση και συγκεκριμένα στην αύξηση του όγκου του αίματος, την ενεργοποίηση των αιμοπεταλίων και την αύξηση της κάθαρσης των αιμοπεταλίων. Ουσιαστικά όλες οι περιπτώσεις αφορούν: την φυσιολογική θρομβοπενία της κύησης (74%), την προεκλαμψία και το σύνδρομο HELLP (21%), και την αυτοάνοση θρομοβοπενία (immune thrombopenia, ITP) (4%).
– Η φυσιολογική θρομβοπενία της κύησης είναι η πιο συχνή από τις θρομβοπενίες στην κύηση, οι περισσότερες είναι ήπιες (100-150.000/μL) και δεν σχετίζεται με καμμία επιπλοκή. Αν και αυτή η θρομβοπενία επιδεινώνεται όσο προχωρά η κύηση σπάνια τα αιμοπετάλια πέφτουν κάτω από 70- 80000/μL και κατά την λοχεία επανέρχονται στα φυσιολογικά επίπεδα.
– Η εργαστηριακή εκτίμηση της θρομβοπενίας στην κύηση πρέπει να περιλαμβάνει επίχρισμα περιφερικού αίματος, γενική αίματος, μέτρηση δικτυοερυθροκυττάρων, τεστ ανοσοσφαιρίνης, ηπατικά ένζυμα, θυροειδικά και αντιφωσφολιπιδικά αντισώματα, έλεγχο για ερυθηματώδη λύκο, ιογενή έλεγχο, και έλεγχο πήξης του αίματος. Βιοψίες μυελού των οστών σπάνια είναι απαραίτητες.
– Η αυτοάνοση θρομοβοπενία (immune thrombopenia, ITP) πρέπει να διερευνηθεί ως πιθανή διάγνωση όταν τα αιμοπετάλια πέσουν κάτω από 80000/μL στην κύηση ή όταν υπάρχει θρομβοπενία από το 1ο τρίμηνο. Η θεραπεία στην αυτοάνοση θρομβοπενία είναι η εξής: Στο 1ο και 2ο τρίμηνο δίνουμε κορτικοστεροϊδή ή ενδοφλέβιες ανοσοσφαιρίνες (IVIG) ειδικά όταν τα νούμερα των αιμοπεταλίων πέφτουν κάτω από 20000 με 30000/μL. Επίσης σε περίπτωση αιμορραγίας ή όταν χρειάζεται να γίνει κάποια χειρουργική επέμβαση όπως η καισαρική τομή. Στο 3ο τρίμηνο δίνουμε την ίδια θεραπεία και ξεκινάει ίσως και νωρίτερα ειδικά αν πέσουν τα αιμοπετάλια πολύ. Αν χρειαστεί να κάνουμε επισκληρίδιο ή καισαρική τομή πρέπει να προηγηθεί μια δόση στεροϊδών ή IVIG ώστε ο αριθμός των αιμοπεταλίων να ανέβει πάνω από 75000/μL. Η νεογνική θρομβοπενία είναι σπάνια, και όταν συμβαίνει τα αιμοπετάλια δεν πέφτουν κάτω από 50000/μL. Ενδοκράνια αιμορραγία ως επιπλοκή μπορεί να συμβεί σε ποσοστό 1%.
Σε ανθεκτική στα φάρμακα αυτοάνοση θρομβοπενία ITP, μπορεί να χρειαστεί εώς και σπληνεκτομή. Επίσης μπορεί να δοθεί αζαθειοπρίνη και αντι- D ανοσοσφαιρίνη ή rituximab.
– Προεκλαμψία ή σύνδρομο HELLP. Το 20 με 50% των γυναικών με προεκλαμψία μπορεί να παρουσιάσει θρομβοπενία και λιγότερο από το 5% των γυναικών με προεκλαμψία θα παρουσιάσουν σοβαρή <50000/μL θρομβοπενία έτσι ώστε σπάνια να χρειάζεται μετάγγιση αιμοπεταλίων. Ο ακριβής μηχανισμός που δημιουργείται η θρομβοπενία στην προεκλαμψία παραμένει άγνωστος. Το σύνδρομο HELLP συμβαίνει στο 10% των γυναικών και χαρακτηρίζεται από αιμόλυση (Hemolysis), υψηλά ηπατικά ένζυμα (Elevated Liver enzymes) και χαμηλά αιμοπετάλια (Low platelets) κάτω από 100000/μL, από όπου προήλθε και ο όρος HELLP. Η οριστική θεραπεία ειναι βέβαια ο τοκετός. Μερικές φορές χρησιμοποιούνται προ τοκετού τα κορτικοστεροειδή αλλά δεν εχει αποδειχθεί ότι βοηθούν με σιγουριά στην βελτίωση της θρομβοπενίας. Το 20 % των περιπτώσεων HELLP μπορεί να έχουν συμπτώματα και σοβαρή θρομβοπενία ως και την 4η μέρα λοχείας.
– Η κύηση μπορεί να πυροδοτήσει ένα επεισόδιο Θρομβωτικής Θρομβοπενικής Πορφύρας (TTP), ειδικά στο τρίτο τρίμηνο της κύησης. Εκεί πρέπει να γίνει επειγόντως πλασμαφαίρεση και τοκετός γιατί η κατάσταση μπορεί να επιπλακεί με διάχυτη μικροαγγειακή θρόμβωση που οδηγεί σε σοβαρές νευρολογικές και νεφρικές βλάβες. Είναι δύσκολη η διαφορική διάγνωση μεταξύ TTP, HELLP και AFLP (λιπώδες ήπαρ της κύησης). Ενα υψηλός τίτλος ηπατικών ενζύμων LDH και AST, μπορεί να βοηθήσει στον διαχωρισμό TTP από HELLP, και επίσης η πλασμαφαίρεση σύμφωνα με κάποιες μελέτες βοηθά στην βελτίωση HELLP και AFLP.
