1) Τι είναι ο καταρράκτης;
Ο οφθαλμός μας περιέχει ένα μικρό διάφανο φακό με διάμετρο περίπου 10 χιλιοστά, ακριβώς πίσω από την κόρη. Ο φακός αυτός είναι υπεύθυνος για την εστίαση των φωτεινών ακτίνων στο κέντρο του οπισθίου μέρους του οφθαλμού, όπως ακριβώς σε μιά φωτογραφική μηχανή και φυσιολογικά είναι διάφανος σαν κρύσταλλό. Η θόλωση του φακού αυτού ονομάζεται καταρράκτης.
2) Πότε εμφανίζεται ο καταρράκτης;
Συνήθως εμφανίζεται σε ηλικίες άνω των 50 ετών. Σπάνια μπορεί να αφορά νεότερα άτομα, ακόμα και βρέφη ή παιδιά.
3) Τι συμπτώματα δίνει ο καταρράκτης;
Το συνηθέστερο σύμπτωμα είναι η προοδευτική μείωση της όρασης, που δεν μπορεί να διορθωθεί με γυαλιά. Άλλα συμπτώματα είναι το θάμβος δηλαδή η θόλωση της όρασης, στο έντονο ηλιακό φως ή κατά την νυχτερινή οδήγηση όταν προσπίπτουν οι προβολείς των αντίθετα κινούμενων αυτοκινήτων. Επίσης η παράδοξη αύξηση της μυωπίας σε ασθενείς πάνω από τα 50, οφείλεται συχνά στην ταχεία εξέλιξη του καταρράκτη και οδηγεί σε μία πρόσκαιρη βελτίωση της κοντινής όρασης.
4) Τι προκαλεί τον καταρράκτη;
Η πάροδος της ηλικίας, ο σακχαρώδης διαβήτης και η λήψη φάρμακων όπως η κορτιζόνη, είναι οι συνήθεις αιτίες που μπορούν να δημιουργήσουν τον καταρράκτη
5) Ποια είναι η θεραπεία του καταρράκτη;
Η θεραπεία του καταρράκτη είναι μόνο η μικροχειρουργική αφαίρεση του θολωμένου φακού και η αντικατάστασή του από έναν τεχνητό ακρυλικό φακό που λέγεται ενδοφακός. Δεν υπάρχει καμία φαρμακευτική θεραπεία για τον καταρράκτη, ούτε έχει βρεθεί κάποιο φάρμακο που να αποτρέπει την εξέλιξη του.
6) Πως γίνεται η σύγχρονη μικροχειρουργική του καταρράκτη με φακοθρυψία;
Σήμερα οι επεμβάσεις καταρράκτη γίνονται με την ενστάλαξη αναισθητικών σταγόνων, χωρίς την εκτέλεση αναισθητικής ένεσης. Από δύο πολύ μικρές παρακεντήσεις, το υλικό του καταρρακτικού φακού γαλακτοματοποιείται και αναρροφάται από την θέση του με την βοήθεια υπερήχων ή laser. Στην θέση του καταρρακτικού φακού τοποθετείται ο ενδοφακός. Στην συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων δεν χρειάζεται η τοποθέτηση ράμματος. Η επέμβαση όπως ήδη αναφέρθηκε γίνεται μόνο με την ενστάλαξη σταγόνων και διαρκεί 15 με 20 λεπτά.
Μετά την επέμβαση ο ασθενής μπορεί να φύγει από το νοσοκομείο και να πάει σπίτι του, όπου την ίδια μέρα αφαιρεί το βαμβακερό κάλυμμα που του έχει τοποθετηθεί μετεγχειρητικά και βλέπει κανονικά. Η πρώτη εξέταση γίνεται την επόμενη μέρα και άλλες δυο φορές μέχρι τον πρώτο μήνα, όπου και συνταγογραφούνται βοηθητικά γυαλιά.
7) Πότε πρέπει να γίνεται η επέμβαση του καταρράκτη;
Όταν ο ασθενής αντιληφθεί ότι η ποιότητα της όρασής του τον περιορίζει στις καθημερινές του ασχολίες, ακόμα και αν ποσοτικά η όρασή του είναι καλή. Αντίθετα με αυτό που ίσχυε παλιά, ότι δηλαδή έπρεπε κάποιος να είναι σχεδόν τυφλός πριν χειρουργηθεί για καταρράκτη, σήμερα χάρη στην σύγχρονη μικροχειρουργική μια τέτοια άποψη είναι λανθασμένη και απλά αυξάνει δραματικά την πιθανότητα επιπλοκών.
8) Ποιό είναι το ποσοστό επιτυχίας των επεμβάσεων καταρράκτη, σήμερα;
Τα ποσοστά επιτυχίας των επεμβάσεων αυτών είναι εξαιρετικά υψηλά, υπερβαίνοντας το 97% και έτσι στην περίπτωση που ο ασθενής δεν έχει άλλη συνοδό οφθαλμική πάθηση εκτός του καταρράκτη, η τελική του όραση είναι εξαιρετική. Προϋπάρχουσες παθήσεις όπως μυωπία, αστιγματισμός ή υπερμετρωπία είναι δυνατόν να διορθωθούν κατά την επέμβαση του καταρράκτη, προσφέροντας λύση σε μακροχρόνια διαθλαστικά προβλήματα που συνυπάρχουν με τον καταρράκτη.
9) Ποιά είναι η πιθανότητα να συμβεί μια σοβαρή επιπλοκή;
Η ασφάλεια της σύγχρονης μικροχειρουργικής του καταρράκτη είναι τεκμηριωμένη. Πραγματικά σοβαρές επιπλοκές όπως η μόλυνση, είναι εξαιρετικά σπάνιες ( 1 περίπτωση σε 1000 επεμβάσεις ). Σε κάθε περίπτωση ο σύγχρονος χειρουργός έχει στα χέρια του πολλαπλά θεραπευτικά μέσα ώστε να διαφυλάξει το εξαιρετικό χειρουργικό αποτέλεσμα.
10) Πότε μπορεί κάποιος να επανέλθει στις ασχολίες του και τι πρέπει να προσέχει μετά την επέμβαση;
Η επάνοδος στην εργασία είναι άμεση, από την επόμενη μέρα. Το μόνο που απαιτείται είναι η ενστάλαξη ενός κολλυρίου με σταδιακά μειούμενη δόση για 4 εβδομάδες και η αποφυγή για τις πρώτες εβδομάδες της άρσης πολύ βαρειών αντικειμένων. Είναι επίσης ευνόητο, ότι θα πρέπει να αποφευχθεί για τις πρώτες μέρες, ένα άμεσο χτύπημα στο χειρουργημένο οφθαλμό.
11) Ποιο είναι εν κατά κλείδι το συμπέρασμα για την σύγχρονη χειρουργική του καταρράκτη;
Πρόκειται για μιά ασφαλή και ανώδυνη επέμβαση που επιτρέπει κάθε χρόνο, σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο, να απαλλαχθούν μέσα σε μερικά λεπτά της ώρας από ένα πολύ κοινό πρόβλημα που μειώνει σημαντικά της ποιότητα της όρασής τους, αλλά και της ζωής τους.