Κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας χτίστηκαν πολλά λουτρά. Το κυριότερο από αυτά είναι το Γιαχουντί χαμάμ, το οποίο είναι τουρκικός λουτρώνας, που χρησιμοποιούταν μάλιστα μέχρι και πρόσφατα.
Το Γιαχουντί Χαμάμ είναι κτήριο της Οθωμανικής περιόδου στη γωνία των σημερινών οδών Βασιλέως Ηρακλείου και Φραγγίνη στη Θεσσαλονίκη στην περιοχή ‘’Λουλουδάδικα’’.
Ιδρυτής του ήταν ο Χαλίλ Αγά και θα πρέπει να οικοδομήθηκε στις αρχές του 16ου αιώνα, ενώ έκτοτε έχει υποστεί αρκετές ζημιές. Το χαμάμ ήταν διπλό (χρησιμοποιούνταν και από άνδρες και από γυναίκες) και ήταν σε χρήση ώς το 1912, ενώ στην πυρκαγιά του 1917 υπέστη σοβαρές ζημιές.
Από την πλευρά της οδού Κομνηνών, λίγοι μπορούν να διακρίνουν κρυμμένη πίσω από τραπεζοκαθίσματα και υπαίθρια ανθοπωλεία την είσοδο στο Γιαχουντί Χαμάμ («Λουτρό των Εβραίων»).Ονομάστηκε έτσι γιατί η περιοχή αυτή ήταν εβραϊκή συνοικία, ενώ ήταν γνωστό και ως «Λουτρό της Αγοράς».
Στα νεότερα χρόνια, από το 1948 και μετά, έγιναν πολλές κακής αισθητικής πολεοδομικές παρεμβάσεις κυρίως από την πλευρά της οδού Β. Ηρακλείου.
Σήμερα στεγάζει πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Yahudi Hamamı
Το Yahudi Hamamı βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα του κέντρου της Θεσσαλονίκης, στη διασταύρωση των οδών Βασιλέως Ηρακλείου, Φραγκίνη και Κομνηνών. Πρόκειται για ένα μεγάλο οθωμανικό λουτρό, το οποίο είναι σήμερα γνωστό με την ονομασία «Λουλουδάδικα», καθώς στους χώρους του στεγάζονται από το 1951 καταστήματα ανθοπωλών.
Τουρκικά έγγραφα πιστοποιούν ότι το κτήριο έφερε στο παρελθόν διάφορα ονόματα, όπως (Λουτρό του Χαλίλ Αγά), (Λουτρό της Μεγάλης Αγοράς), (Λουτρό της Αγοράς) ή (Λουτρό των Γυναικών). Κατά κύριο, όμως, λόγο το οικοδόμημα αποκαλούνταν «Yahudi Hamamı», δηλαδή «Λουτρό των Εβραίων», επειδή κτίστηκε σε μία συνοικία, η οποία κατοικούνταν σχεδόν αποκλειστικά από Εβραίους.
Με βάση τα κατασκευαστικά του στοιχεία, η ανέγερση του Yahudi Hamamı τοποθετείται στο πρώτο μισό του 16ου αιώνα. Το λουτρό, έκτασης 750 περίπου τ.μ., ήταν διπλό, χρησιμοποιούνταν δηλαδή και από τα δύο φύλα, γι’ αυτό διαιρείται σε δύο τμήματα, ένα προορισμένο για τους άνδρες και ένα για τις γυναίκες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ανδρικό τμήμα είναι μεγαλύτερο και ψηλότερο από το γυναικείο. Κάθε τμήμα αποτελείται από μία αίθουσα τετράγωνης κάτοψης, καλυμμένη με μεγάλο ημισφαιρικό τρούλο, και από ένα σύνολο μικρότερων διαμερισμάτων με τρουλίσκο. Στα δύο τμήματα διαμορφώνονταν οι τυπικοί των λουτρών χώροι (ψυχροί, χλιαροί και ζεστοί, καθώς και τα υπόκαυστα. Στο πίσω μέρος του κτηρίου υπήρχε η δεξαμενή του νερού, η εστία και ο χώρος των θερμαστών, οι οποίοι τροφοδοτούσαν τη φωτιά με ξύλα. Ολόκληρο το οικοδόμημα είναι κτισμένο από πέτρες και πλίνθους και μιμείται το βυζαντινό σύστημα δόμησης. Εσωτερικά το μνημείο είναι πλούσια διακοσμημένο. Οπές φωτισμού βρίσκουμε στις οροφές των τρούλων, ενώ επαναλαμβανόμενες ζώνες με φυτικά κοσμήματα πρέπει να υπήρχαν στις επιφάνειες των τοίχων.
Θεοδωρίδου Κική – Γκελεφέση Νικολέτα
