Η σκολίωση είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή που προκαλεί παραμόρφωση, στροφή και πλάγια κλίση των σπονδύλων με αποτέλεσμα η σπονδυλική στήλη να παίρνει το σχήμαS ή C.
Είναι δύο φορες πιο συχνη στα κορίτσια απ’ ότι στα αγόρια (2% των γυναικών, 0,5% των αντρών).
Στις περισσότερες περιπτώσεις η αιτία είναι άγνωστη (ιδιοπαθής). Αυτό το είδος της σκολίωσης χωρίζεται ανάλογα με την ηλικία:
- Από γέννηση έως 3 ετών (νηπιακή σκολίωση)
- 3 – 9 ετών (παιδική)
- 9 – 18 ετών Εφηβική (80% των περιπτώσεων)
Υπάρχουν και άλλα 3 είδη σκολίωσης: Λειτουργική: σε αυτό τον τύπο της σκολίωσης η Σ.Σ. είναι φυσιολογική, αλλά μια μη φυσιολογική καμπύλη αναπτύσσεται εξαιτίας ενός προβλήματος κάπου αλλού στο σώμα (ανισοσκελία, μυικός σπασμός στη πλάτη κ.α) Νευρομυική: σε αυτό τον τύπο υπάρχει ένα πρόβλημα στους σπονδύλους όταν σχηματίζεται η Σ.Σ. Αυτό το είδος σκολίωσης αναπτύσσεται σε άτομα με διαταραχές γενετικής φύσεως (μυική δυστροφία, εγκεφαλική παράλυση κ.λ.π.) Εκφυλιστική: εμφανίζεται σε μαγάλες ηλικίες. Προκαλείται απόν τις αλλαγές της Σ.Σ. λόγω αρθρίτιδας Άλλες αιτίες (όγκοι στη Σ.Σ.)
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ Το πιο κοινό σύμπτωμα είναι η ανώμαλη καμπύλη της Σ.Σ. Συχνά αυτό είναι μια ήπια αλλαγή και μπορεί να παρατηρηθεί πρώτα από ένα φιλικό πρόσωπο ή συγγενή. Η μεταβολή στη καμπύλη της Σ.Σ. συμβαίνει συνήθως πολύ αργά. Το πρόβλημα είναι ότι οι γονείς αντιλαμβάνονται καθυστερημένα τη νόσο, με αποτέλεσμα να χάνεται πολύτιμος χρόνος, καθώς η νόσος δεν έχει άλλα συμπτώμτα. Σπάνια μπορεί να συνοδεύεται από πόνο στη πλάτη. Αν η σκολίωση είναι πιο σοβαρή μπορέι να δημιουργήσει πρόβλημα στην καρδιά ή στους πνεύμονες, με αποτέλεσμα δύσπνοια και πόνο στο στήθος.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ Η διάγνωση γίνεται από ιατρό. Αφού ο ιατρός πάρει ένα καλό ιστορικό (οικογενειακό, αν έχει πόνο, αδυναμία ή άλλα ιατρικά προβλήματα) θα εξετάσει το παιδί, κοιτάζοντας την καμπύλη της Σ.Σ. από μπροστά, πίσω και πλάι. Ο ιατρός θα εξετάσει την συμμετρία του σώματος για να δει αν τα ισχία και οι ώμοι είναι στο ίδιο ύψος. Οποιαδήποτε αλλαγή του δέρματος, θα πρέπει να αναγνωρισθεί για να αποκλειστείσκολίωση που οφείλεται σε εκ γενετής πάθηση. Ο ιατρός ελέγχει και το εύρος κίνησης, τη μυική δύναμη και τα αντανακλαστικά.
Αν ο ιατρός θεωρήσει ότι το παιδί έχει σκολίωση, θα ζητήσει επανεξέταση σε μερικούς μήνες για να παρατηρήσει τυχόνα αλλαγές. Ο ακτινολογικός έλεγχος θα βοηθήσει τον ιατρό να κάνει μετρήσεις ώστε να προσδιορίσει πόσο μεγάλη είναι η καμπύλη, ώστε να αποφασίσει την αγωγή.
Είναι σημαντικό ο ιατρός να γνωρίζει πόσο περαιτέρω ανάπτυξη έχει απομείνει. Ακτινογραφίες στο καρπό ή στη λεκάνη θα βοηθήσουν να προσδιοριστεί πόσο θα αυξηθεί η καμπύλη. Αν διαπιστωθεί οποιαδήποτε αλλαγή στη λειτουργία των νεύρων, μπορεί να ζητήσει μαγνητική ή αξονική τομογραφία.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Βασίζεται στη σοβαρότητα της καμπύλης και στην πιθανότητα επιδείνωσης. Ορισμένα είδη έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να επιδεινωθούν. Υπάρχουν τρεις κύριες κατηγορίες θεραπείας: παρατήρηση, αντιστήριξη και χειορυργική επέμβαση
- Λειτουργική σκολίωση: δεν υπάρχει άμμεση θεραπεία της Σ.Σ. διότι η Σ.Σ. εναι φυσιολογική
- Νευρομυική σκολίωση: έχει μεγάλη πιθανότητα επιδείνωσης. Η πλειοψηφία των ασθενών χειρουργείται για να σταματήσει η επιδείνωση
- Ιδιοπαθής σκολίωση: σε πολλές περιπτώσειςβελτιώνεται χωρίς καμμιά θεραπεία
- Νεανική Ιδιοπάθής σκολίωση: ανάλογα με τη γωνίωση που σχηματίζει η Σ.Σ.. Ο στόχος είναι να αποτραπεί η επιδείνωση μέχρι την ενηλικίωση. Δεδομένου ότι η καμπύλη ξεκινά νωρίς, έχει περισσότερο χρόνο για επιδείνωση καιμ πολλέ φορές η θεραπεία είναιν πιο επιθετική (χειρουργική επέμβαση)
- Εφηβική ιδιοπαθής σκολίωση: είναι η πιο κοινή μορφή. Αν η καμπύλη είναι κάτω απο 25 μοίρεςκαμμιά θεραπεία δεν είναι απαραίτητη. Συχνές επανεξετάσεις είναι αρκετές. Αν η καμπύλη είναι 25 – 40 μοίρες και εξακολουθεί να αυξάνεται, ένας κηδεμόνας είναι αρκετός. Αν η καμπύλη είναι μεγαλύτερη των 40 μοιρών, συνίσταται χειρουργική επέμβαση
ΠΡΟΛΗΨΗ Πρόληψη δεν υπάρχει για τη σκολίωση. Η έγκαιρη διάγνωση όμως βοηθά στη καλύτερη αντιμετώπισή της. Όλα τα παιδιά πρέπει να ελέγχονται σε ηλικία 6 ετών. Αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό θα πρέπει να ελέγχονται ανά έτος.
