Άλφα, βήτα, γάμα ή α, βου, γου;
Γραμματάκια ή φωνούλες;
Φωνολογική ή φωνογραφική ενημερότητα;
Σύμφωνα με τη μέθοδο αυτή ξεκινάμε από αυτό που το παιδί γνωρίζει, τον προφορικό λόγο και το βοηθάμε να καταλάβει αυτό που δεν γνωρίζει, το γραπτό. Έτσι, καλλιεργείται σταδιακά το πέρασμα από τον προφορικό στο γραπτό λόγο, καθώς οι τεχνικές το βοηθούν να αντιληφθεί πώς οι ήχοι, τα φωνήματα, οι συλλαβές, απεικονίζονται με τα γραπτά σύμβολα, τα γραφήματα και τις γραπτές συλλαβές. Η μάθηση περνάει από τη φωνημική εμπιστοσύνη στην κατανόηση της αλφαβητικής αρχής και στην αυτοματοποίηση της αναγνώρισης των λέξεων. Αυτός ο τρόπος εκμάθησης της ανάγνωσης παρουσιάζει σχετική ευκολία, αν η γλώσσα παρουσιάζει αρκετά μεγάλο βαθμό ≪κανονικότητας≫ ανάμεσα στην προφορά και τη γραφή.
Κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες η ανάπτυξη της φωνολογικής επίγνωσης στα παιδιά της προσχολικής ηλικίας έχει απασχολήσει πολύ τους ερευνητές. Έχουν γίνει αρκετές μελέτες που έδειξαν ότι η φωνολογική επίγνωση είναι εξαιρετικά σημαντικός δείκτης και απολύτως απαραίτητη δεξιότητα για την απόκτηση της ικανότητας ανάγνωσης και γραφής
Δυσκολίες με τις ʽφωνούλεςʼ σε ένα παιδί με καλή ακοή αφορούν τη φωνολογική επίγνωση (ή «συνειδητότητα» ή «ενημερότητα»), δηλαδή τη συνειδητοποίηση των φωνολογικών μερών του λόγου σε επίπεδο συλλαβής και φωνήματος και το συνειδητό χειρισμό τους. Η φωνολογική επίγνωση ενός παιδιού που τελειώνει τα νήπια πρέπει να του επιτρέπει να επαναλάβει σωστά πολυσύλλαβες λέξεις, να συλλαβίσει με παλαμάκια (π.χ. πο-δή-λα-το), να απομονώσει τον πρώτο ήχο μιας λέξης (ʽφʼ για το ʽφωτιάʼ;), να διακρίνει λέξεις ηχητικά παρεμφερείς (φάρος – βάρος), να ανοίξει στα δαχτυλάκια τους ήχους μιας λέξης (π.χ. έ-λ-α).
Το επίπεδο της φωνολογικής επίγνωσης στα νήπια συνιστά το πλέον σημαντικό κριτήριο για την επιτυχή εκμάθηση της ανάγνωσης και της ορθογραφίας στις μεγαλύτερες τάξεις. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα πορίσματα ερευνών, υπολογίζεται ότι το 30% των παιδιών προσχολικής ηλικίας παρουσιάζει δυσκολίες στη φωνολογική επίγνωση.
Για να ενισχύσετε τη φωνολογική επίγνωση του παιδιού σας στο σπίτι, παίξτε με «φωνούλες». Δεν υπάρχουν καλύτερες ασκήσεις (προανάγνωσης και προγραφής) από αυτές.
Διαβάστε περισσότερα εδώ.
