Είναι μια πάθηση που εμφανίζεται με την ίδια συχνότητα στους άνδρες και στις γυναίκες. Πρόκειται για μια επώδυνη επιμήκη σχισμή που δημιουργείται στον βλεννογόνο του πρωκτού. Συνήθως είναι μονήρης. Όταν εμφανίζονται περισσότερες από μια τότε συνυπάρχει και άλλη πάθηση όπως ελκώδης κολίτιδα ή νόσος του Crohn.
Διακρίνεται σε:
1. Οξεία Ραγάδα – Είναι επιφανειακή, ιδιαίτερα επώδυνη και πρόσφατη (μέχρι 1μήνα)
2. Χρόνια Ραγάδα – Είναι βαθιά με σκληρά χείλη και χρονολογείται πάνω από ένα μήνα.
&
1. Πρωτοπαθής – Όταν εμφανίζεται σε φυσιολογικό πρωκτικό
2. Δευτεροπαθής – Όταν εμφανίζεται σε ασθενή του οποίου ο πρωκτός ή και το έντερο πάσχουν ήδη από κάποια πάθηση.
Αίτια
Αίτια πρωτοπαθών ραγάδων
– Τραυματισμός από τη δίοδο σκληρών κοπράνων.(σε χρόνια δυσκοιλιότητα)
– Αυξημένη τονικότητα του σφιγκτήρα με αποτέλεσμα τη μόνιμη σύσπαση και τη μείωση της αιμάτωσης του βλεννογόνου του πρωκτού.
– Τραυματισμός κατά τη διάρκεια σεξουαλικής πράξης.
– Αιμορροϊδοπάθεια. (εξέλκωση ή θρόμβωση αιμορροΐδων)
– Επεμβάσεις στην περιοχή του πρωκτού.
Αίτια δευτεροπαθών ραγάδων
– Νόσος του Crohn.
– Ελκώδης κολίτιδα.
Συμπτώματα
1. Έντονος πόνος στον πρωκτό – Συνήθως αρχίζει μετά από κάθε κένωση και η διάρκεια του είναι από 1 μέχρι 6 ώρες.
Ο πόνος προκαλεί σπασμό του σφιγκτήρα του πρωκτού ο οποίος επιδεινώνει τα συμπτώματα και έτσι δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος.
2. Εμφάνιση μικρής ποσότητας αίματος στα κόπρανα.
3. Πυώδης έκκριση και κνησμός – Συνήθως στη χρόνια ραγάδα.
4. Απόστημα – Παρουσιάζεται στη χρόνια ραγάδα και προκαλεί συνεχόμενο πόνο.
Θεραπεία
Οξεία ραγάδα
Η θεραπεία της είναι συντηρητική και αποσκοπεί στην αντιμετώπιση:
1. του πόνου – τοπική εφαρμογή αναισθητικής αλοιφής και κορτιζόνης.
2. της δυσκοιλιότητας – χρήση ήπιων καθαρτικών σκευασμάτων και βελτίωση της διατροφής με αύξηση της ποσότητας των τροφών που περιέχουν φυτικές ίνες.
Ιδιαίτερα ωφέλιμα για τις ραγάδες του δακτυλίου είναι τα ζεστά λουτρά. Η καθημερινή εμβάπτιση (2-3 φορές) σε μπανιέρα με ζεστό νερό βελτιώνει την αιμάτωση του βλεννογόνου του πρωκτού και ανακουφίζει από τον πόνο.
*Σε περίπτωση που τα παραπάνω δε φέρουν αποτελέσματα η ραγάδα αντιμετωπίζεται όπως η χρόνια.
Χρόνια ραγάδα
Αρχικά αντιμετωπίζεται συντηρητικά με την τοπική εφαρμογή ειδικής φαρμακευτικής αλοιφής που προκαλεί χάλαση του σφιγκτήρα και βελτιώνει ταυτόχρονα την αιμάτωση του πρωκτικού βλεννογόνου. Δίνει έτσι την ευκαιρία στον οργανισμό να επουλώσει την ραγάδα ευκολότερα.
Μια θεραπεία που εφαρμόζεται τον τελευταίο καιρό με πολύ καλά αποτελέσματα είναι η τοπική έγχυση τοξίνης της αλλαντίασης η αλλιώς Botox. Η τεχνική βασίζεται στην προσωρινή παράλυση που προκαλεί η τοξίνη στον σφιγκτήρα του πρωκτού. Οι ενέσεις με το Botox δεν είναι επώδυνες αφού έχει ήδη εφαρμοστεί αναισθητική αλοιφή.
Σε περίπτωση που η συντηρητική αγωγή αποτύχει και η νόσος επιμένει ή υποτροπιάζει ακολουθείται η χειρουργική αντιμετώπιση.
Χειρουργική αντιμετώπιση
Οι ραγάδες αντιμετωπίζονται χειρουργικά συνήθως με δύο τεχνικές.
1. Διαστολή του πρωκτικού δακτυλίου – Με γενική η περιοχική αναισθησία γίνεται διαστολή 4-6 δακτύλων. Είναι επέμβαση απλή, λίγων λεπτών, ανακουφίζει γρήγορα τον ασθενή και η νοσηλεία στο νοσοκομείο διαρκεί λίγες ώρες. Τα τελευταία χρόνια δεν εφαρμόζεται συχνά καθώς έχει σχετικά αυξημένη πιθανότητα να προκαλέσει ακράτεια αερίων και σπανιότερα κοπράνων.
2. Πλάγια έσω σφιγκτηροτομή – Είναι η επέμβαση εκλογής με υψηλά ποσοστά επιτυχίας. Η τεχνική περιλαμβάνει την μερική διατομή του έσω σφιγκτήρα. Η αφαίρεση της ραγάδας δε θεωρείται απαραίτητη. Η επέμβαση πραγματοποιείται με περιοχική ή γενική αναισθησία διαρκεί λίγα λεπτά και ο ασθενής εξέρχεται από το νοσοκομείο την ίδια ημέρα.
Όταν συνυπάρχει αιμορροϊδοπάθεια αντιμετωπίζεται εξίσου χειρουργικά στον ίδιο χρόνο.
