Οι βασικές διαταραχές του θυρεοειδή διαιρούνται μορφολογικές και τις λειτουργικές. Στις πρώτες υπάγονται οι ανατομικές διαταραχές, όπως οι βρογχοκήλες (κάθε διόγκωση του θυρεοειδή αδένα), οι όζοι του θυρεοειδή (τοπικές διογκώσεις του αδένα) και τα νεοπλάσματα του θυρεοειδή (καλοήθη και κακοήθη).Στις δεύτερες υπάγονται ο υποθυρεοειδισμός και ο υπερθυρεοειδισμός.
Για τον έλεγχο του θυρεοειδή χρησιμοποιούμε το ιστορικό, την κλινική και την εργαστηριακή εξέταση.
Το υπερηχογράφημα και το σπινθηρογράφημα χρησιμοποιούνται για τον μορφολογικό έλεγχο του θυρεοειδή αδένα, ενώ οι ορμονικοί προσδιορισμοί(TSH,T3,T4,Free T3,Free T4) χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της λειτουργίας του .
Παραλληλα γίνεται σχετικός ανοσολογικός έλεγχος(anti-TPO,anti-Tg).
Oζοι θυρεοειδούς
Οι όζοι του θυρεοειδούς είναι ένα από τα πιο συχνά προβλήματα τού θυρεοειδούς.Η συχνότητα των όζων ,με βαση τα ευρήματα από το υπερηχογράφημα φθάνει σχεδόν το 50%. Ο όζος είναι μια τοπική διόγκωση του θυρεοειδούς. Μπορεί σε έναν θυρεοειδή να υπάρχει ένας ή και περισσότεροι όζοι και τότε μιλάμε για πολυοζώδη βρογχοκήλη.Σε κάθε περίπτωση όζου του θυρεοειδούς είναι απαραίτητη μια συστηματική κλινική και εργαστηριακή διερεύνηση.
Για τον σκοπό αυτόν σημαντικό ρόλο παίζει πρώτα από όλα το Ομοιοπαθητικό ιστορικό του ασθενούς .Από το τυπικό ιατρικό ιστορικό λαμβάνεται υπόψη το φύλο, η ηλικία, το οικογενειακό ιστορικό, πιθανή ακτινοβολία στην περιοχή της κεφαλής ή του τραχήλου, το αν ένας όζος μεγαλώνει γρήγορα, αν υπάρχουν συμπτώματα δύσπνοιας, δυσφωνίας, δυσφαγίας, υπερθυρεοειδισμού ή υποθυρεοειδισμού.Αξιοσημείωτο είναι ότι οι περισσότεροι όζοι είναι ασυμπτωματικοί.
Η σημαντικότερη εξέταση είναι ο προσδιορισμός της θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH). Η ορμόνη αυτή ελέγχει τη λειτουργία του θυρεοειδούς. Αυξάνεται πολύ όταν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί και ελαττώνεται πολύ όταν ο θυρεοειδής υπερλειτουργεί. Αν τη βρούμε χαμηλή σε όζο του θυρεοειδούς ή σε πολυοζώδη βρογχοκήλη, τότε η πιθανότητα υπερλειτουργίας των όζων είναι μεγάλη και αυτό θα επιβεβαιωθεί μόνο με σπινθηρογράφημα του θυρεοειδούς.Χρήσιμη είναι ακόμα η μέτρηση των ορμονών που παράγει ο θυρεοειδής, της θυροξίνης (Τ4), της τριιωδοθυρονίνης (Τ3) και της καλσιτονίνης (CT). Πρέπει ακόμα να προσδιορισθούν τα αντιθυρεοειδικά αυτοαντισώματα (αντιΤPO και αντιTG) τα οποία μας δείχνουν αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα (Hashimoto) ή εξέλιξη τουλάχιστον προς αυτήν. Μερικές φορές μπορεί να υπάρχει μέσα στον θυρεοειδή αδένωμα παραθυρεοειδούς, που μοιάζει με όζο θυρεοειδούς. Γι’ αυτό πρέπει να προσδιορίζεται και η παραθορμόνη (PTH), καθώς και το ασβέστιο (Ca) και ο φώσφορος (P) αίματος.
Το υπερηχογράφημα είναι η βασική εξέταση για τους όζους του θυρεοειδούς. Υπερηχογράφημα πρέπει να γίνεται σε όλους τους ασθενείς στους οποίους βρέθηκε τυχαία κάποιος όζος .Ένα καλό υπερηχογράφημα τις περισσότερες φορές είναι αρκετό για να αποκλειστεί η το ενδεχόμενο κακοήθειας. Οι πληροφορίες που μας δίνει το υπερηχογράφημα είναι πολύ σημαντικές. Έτσι μπορούμε να διαπιστώσουμε τη θέση, το μέγεθος, το σχήμα, τα όρια, τη σύσταση, το περιεχόμενο, την ηχογένεια και την αγγείωση των όζων.
Το υπερηχογράφημα δεν είναι αρκετό για όλες τις περιπτώσεις, γι’ αυτό σε επιλεγμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη η παρακέντηση του όζου και η αναρροφητική βιοψία (FNA).Αν, πάλι, στο σπινθηρογράφημα διαπιστωθεί θερμός όζος, τότε δεν χρειάζεται να γίνει FNA, γιατί ο θερμός όζος πολύ σπάνια είναι καρκίνωμα.Γι’ αυτό και είναι πολύ χρήσιμο ένα σπινθηρογράφημα πριν από τη FNA.Μια παράμετρος που θεωρείται σημαντική είναι η διάμετρος του όζου. Καταρχήν γίνεται παρακέντηση πρώτιστα στους όζους που έχουν διάμετρο πάνω από 10 χιλ. ,ενώ δεν γίνεται παρακέντηση στους θερμούς όζους.
Υπερθυρεοειδισμός
Πρόκειται για μια λειτουργική διαταραχή του θυρεοειδή κατά την οποία αυτός υπερλειτουργείου. Ο θυρεοειδής μπορεί μορφολογικά να είναι φυσιολογικός ή διογκωμένος.Πολλές ασθένειες προκαλούν υπερθυρεοειδισμό, όπως επίσης και η χρήση διαφόρων φαρμάκων. Η πιο συχνή και σημαντική είναι η νόσος του Graves, η οποία οφείλεται σε αυτοάνοση διαταραχή.Συμπτώματα όπως αδυνάτισμα παρά την αυξημένη όρεξη και την πρόσληψη τροφής, αυξημένη αίσθηση ζέστης, εύκολη κόπωση, ατροφία μυών, νεύρα, αϋπνίες, ταχυκαρδία, τρεμούλες, δυσκολία στη σύλληψη στη γυναίκα, σεξουαλικά προβλήματα , διαταραχές του εντέρου είναι μερικά από τα συμπτώματα για τα οποία μπορεί να παραπονιέται ο άρρωστος.Tα μάτια αρκετές φορές είναι λαμπερά, αγριωπά και προτεταμένα,λογω οπισθοβολβικού οιδήματος.
Υποθυρεοειδισμός
Η πιο συχνή αιτία αυτής της κατάστασης είναι η θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κλινικά συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού είναι η κούραση. Κούραση εμφανίζουν και οι υπερθυρεοειδικοί αλλά σ’ αυτούς οφείλεται σε μυϊκή αδυναμία. Οι υποθυρεοειδικοί είναι συνήθως νωθροί, νωχελικοί, εμφανίζουν υπνηλία και ‘βαριούνται να πάρουν τα πόδια τους’. Δεν αντέχουν το κρύοπαχαίνουν δυσανάλογα με το φαγητό που καταναλώνουν ή αντίθετα έχουν δυσκολία απώλειας βάρους. Παραπονούνται συχνά για δυσκοιλιότητα. Μερικές φορές εμφανίζουν ένα γενικευμένο πρήξιμο(μυξοίδημα),που αφήνει εντύπωμα στη δακτυλική πίεση.Συχνά υπάρχει στυτική δυσλειτουργία σε ένα ποσοστό 80% των αρρώστων, όπως επίσης επιβαρυνση του σπέρματος και συγκεκριμένα την κινητικότητα του σπέρματος .
Τα επίπεδα της χοληστερίνης είναι αυξημένα.
H Oμοιοπαθητική ανάλυση οδηγεί σε μια πολυ πιο ολοκληρωμένη κατανόηση των αιτίων και της παθογένειας (Pathology) της παθολογίας του θυρεοειδούς και αποσκοπεί τόσο στη λειτουργική ορμονική αποκατάσταση όσο και στην εξασθένηση των αυτοάνοσων φαινομένων,τα οποία συντηρούν την παθολογια του θυρεοειδούς και για τα οποία δεν υπάρχει αντιστοιχη συμβατική θεραπεία.Επισης,ο περιορισμός εμφάνισης των όζων του θυρεοειδούς,μετα την ανωτέρω εργαστηριακή διερεύνηση,είναι μέσα στις συχνές εφαρμογές της Ομοιοπαθητικής στο θυρεοειδή.
Ακομη και σε μικτες,εναλασσόμενες διαταραχες,οπου σε μικρο διαστημα εναλάσσονται φαινομενα υπερ- και υπο- λειτουργίας και η συμβατικη θεραπεία αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες,η καταλληλη Κλινική Ομοιοπαθητική συχνά πετυχαίνει την εξισορρόπηση. Ασφαλως οπου και οταν υπεισερχεται αναγκη ορμονικης υποκαταστασης ή καταστολής,η Ομοιοπαθητική κινείται παράλληλα με τη συμβατική φαρμακευτική αγωγή.
Αναστάσιος Βαρθολομαίος