Πολλές γυναίκες στην εποχή μας αναβάλλουν τον γάμο και την τεκνοποίηση μετά τα 35 τους χρόνια και πολλές μετά την ηλικία των 40 ετών, κυρίως λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων. Ως γνωστόν, η γονιμότητα της γυναίκας μειώνεται σταδιακά μετά τα 35 έτη και με ταχείς ρυθμούς μετά τα 40. Αυτό έχει αποτέλεσμα πολλές γυναίκες που προσπαθούν να τεκνοποιήσουν σε μεγάλη ηλικία να δυσκολεύονται αρκετά, να κάνουν αρκετές προσπάθειες εξωσωματικής και ένας σημαντικός αριθμός να καταφεύγει στη λύση της δωρεάς ωαρίων.
Ποιες εξετάσεις πρέπει να κάνει μια γυναίκα για να ελέγξει τη γονιμότητά της και σε ποια ηλικία;
«Οπως είναι γνωστό, σημαντικό ρόλο στην ιατρική παίζει η πρόληψη. Στηνεποχή μας είναι δυνατό με ορισμένες εξετάσειςνα ελέγξουμε τη γονιμότητα μιας γυναίκας (δηλαδή πόσο εύκολο είναι να μείνει έγκυος και ναγεννήσει παιδί), οι οποίες καλό θα ήταν να γίνονται από νωρίς – μεταξύ 30 και 35 ετών. Γνωρίζοντας πόσο γόνιμη είναι μια γυναίκα μπορεί και να προγραμματίσει το μέλλον της.
Οι εξετάσεις που θα πρέπει να κάνει για να ελέγξει τη γονιμότητά της είναι οι κάτωθι:
• Ορμονικές εξετάσεις: FSH, LH και AMH (anti-mullerhian hormone).
• Διακολπικό υπερηχογράφημα, με το οποίο ελέγχονται η υφή και το μέγεθος των ωοθηκών, καθώς και ο αριθμός των άτρητων ωοθυλακίων.
Η συνεκτίμηση των ορμονικών εξετάσεων με το διακολπικό υπερηχογράφημα μας δίνει μια πολύ καλή εικόνα της γονιμότητας μιας γυναίκας. Εχοντας όλα τα δεδομένα, μπορούμε ακολούθως να τη συμβουλεύσουμε σωστά».
Τι είναι η κατάψυξη ωαρίων;
«Η κατάψυξη ωαρίων είναι μια καινούργια μέθοδος υποβοηθούμενης αναπαραγωγής η οποία δίνει τη δυνατότητα στις γυναίκες να καταψύχουν τα ωάριά τους ώστε να μπορούν να επιλέγουν πότε θα τεκνοποιήσουν. Η κατάψυξη ωαρίων ήδη έχει δώσει πολύ καλά αποτελέσματα και πολλά παιδιά
παγκοσμίως έχουν γεννηθεί με αυτή τη μέθοδο.
Η κατάψυξη ωαρίων εφαρμόζεται κυρίως στις εξής περιπτώσεις:
• Γυναίκες που θέλουν να διατηρήσουν τη γονιμότητά τους για επαγγελματικούς ή κοινωνικούς λόγους.
• Γυναίκες που πάσχουν από καρκίνο και πρόκειται να ξεκινήσουν χημειοθεραπείες ή ακτινοβολίες. Είναι γνωστό ότι αυτές οι θεραπείες επηρεάζουν αρνητικά τη γονιμότητα.
• Γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό πρόωρης εμμηνόπαυσης.
• Για λόγους θρησκευτικούς ή ηθικής. Για παράδειγμα, σε ζευγάρια που κάνουν προσπάθεια εξωσωματικής και δεν θέλουν να καταψύξουν έμβρυα για προσωπικούς λόγους, γονιμοποιούμε κάποια ωάρια και τα υπόλοιπα τα καταψύχουμε».
Πώς γίνεται η κατάψυξη ωαρίων;
«Η θεραπεία περιλαμβάνει διέγερση των ωοθηκών με ορμονικά σκευάσματα η οποία διαρκεί περίπου 9-11 ημέρες ώστε η γυναίκα να παράγει τον κατάλληλο αριθμό ωαρίων που θα καταψυχθούν. Ο αριθμός που θεωρείται ιδανικός είναι 10-15 ωάρια. Η γυναίκα παρακολουθείται υπερηχογραφικά κατά τη διάρκεια της θεραπείας και η λήψη των ωαρίων γίνεται με τη μέθοδο της ωοληψίας. Η επέμβαση γίνεται με μια ελαφριά νάρκωση, ώστε να είναι ανώδυνη, και διαρκεί 15-20 λεπτά.
Αφού γίνει η λήψη των ωαρίων, στη συνέχεια καταψύχονται σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία με την καινούργια μέθοδο της υαλοποίησης (vitrification). Τα ωάρια είναι κύτταρα με μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό, με αποτέλεσμα να καταστρέφεται εύκολα η μεμβράνη τους λόγω δημιουργίας κρυστάλλων κατά τη διαδικασία κατάψυξης και απόψυξής τους. Με τη μέθοδο της υαλοποίησης επιτυγχάνονται πολύ καλά ποσοστά επιβίωσης ωαρίων μετά την απόψυξη και υψηλά ποσοστά κυήσεων».
Παναγιώτης Καλιαντζής,
MD, χειρουργός μαιευτήρας-γυναικολόγος,
