Πανάρχαια πετρώματα αποκάλυψαν ότι εμφανίστηκε 700 εκατ. χρόνια νωρίτερα
Το οξυγόνο πιθανότατα «πλημμύρισε» την ατμόσφαιρα της εκατομμύρια χρόνια νωρίτερα απ’ ό,τι πιστεύονταν μέχρι σήμερα. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, το οξυγόνο εμφανίστηκε περίπου 700 εκατ. χρόνια νωρίτερα. Το εύρημα αυτό θέτει νέα δεδομένα για το πότε και πώς εξελίχθηκαν στον πλανήτη μας οι πρώτες μορφής ζωής που ανέπνεαν οξυγόνο.
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες ιδρυμάτων της Κοπεγχάγης, της Βρετανικής Κολομβίας, της Βρέμης και του Γιοχάνεσμπουργκ, με επικεφαλής τον καθηγητή Σον Κράου.
Η νέα εκτίμηση για την εμφάνιση του οξυγόνου έγινε έπειτα από την εξέταση της χημικής σύνθεσης δειγμάτων πανάρχαιου εδάφους «κλειδωμένων» μέσα σε πετρώματα ηλικίας περίπου τριών δισ. ετών από τη Νότια Αφρικής, που θεωρείται το αρχαιότερο γνωστό έδαφος στη Γη.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ίχνη ελεύθερου (ατμοσφαιρικού) οξυγόνου -όχι δηλαδή δεσμευμένου σε ορυκτά- σε χαμηλή συγκέντρωση. Εκτιμάται ότι εκείνη η αρχαία ατμόσφαιρα περιείχε οξυγόνο σε ποσοστό 0,03% σε σχέση με σήμερα.
Σύμφωνα με τις προηγούμενες εκτιμήσεις, το οξυγόνο άρχισε να συσσωρεύεται αισθητά στη γήινη ατμόσφαιρα πριν από περίπου 2,3 δισεκατομμύρια χρόνια στη διάρκεια μιας περιόδου που έχει ονομαστεί «Το Γεγονός της Μεγάλης Οξείδωσης».
«Πάντα ξέραμε ότι η παραγωγή οξυγόνου μέσω της φωτοσύνθεσης οδήγησε στην τελική οξυγόνωση της ατμόσφαιρας και στην εξέλιξη της αερόβιας ζωής. Η νέα μελέτη μας δείχνει ότι αυτή η διαδικασία άρχισε πολύ νωρίς στην ιστορία της Γης», δήλωσε ο Σον Κράου.
Ο αέρας του πλανήτη μας δεν είχε καθόλου οξυγόνο για εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια μετά το σχηματισμό της Γης πριν από περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Σήμερα, η ατμόσφαιρα περιέχει περίπου 20% οξυγόνο χάρη κυρίως στα φωτοσυνθετικά βακτήρια, τα οποία, όπως τα δέντρα και τα άλλα φυτά, απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα και απελευθερώνουν οξυγόνο στον αέρα. Είναι αυτοί οι αφανείς μικροοργανισμοί που έθεσαν τα θεμέλια για να μπορέσουν στη συνέχεια να αναπνεύσουν οι πιο εξελιγμένοι οργανισμοί.
«Τα νέα ευρήματα δείχνουν ότι χρειάστηκε πολύ περισσότερος χρόνος, ώστε από κοινού οι βιολογικές και γεωλογικές διαδικασίες να παράγουν την πλούσια σε οξυγόνο ατμόσφαιρα που σήμερα απολαμβάνουμε», δήλωσε ο ερευνητής Λάσε Ντέσινγκ.
Οι ερευνητές σχεδιάζουν περαιτέρω αναλύσεις από άλλες περιοχές του πλανήτη, αν και τα πετρώματα ηλικίας τριών δισεκατομμυρίων ετών είναι πολύ σπάνια.
