μια ενδοκρινολογική διαταρραχή, η οποία επηρεάζει το 10-15% των γυναικών της αναπαραγωγικής ηλικίας – είναι απο τις πιο συχνές αιτίες υπογονιμότητας.
Οι γυναίκες που πάσχουν απο αυτό το σύνδρομο / πάθηση, έχουν πολλαπλές μικρές κύστες στις ωοθήκες τους.Οι κύστες αυτές δημιουργούνται όταν διαταράσσεται ο φυσιολογικός κύκλος της γυναίκας. Η ωοθήκη είναι διογκωμένη και υπάρχει αυξημένη παραγωγή ανδρογόνων και οιστρογόνων, η οποία σε συνδυασμό με την απουσία ωορρηξίας ενδέχεται να οδηγήσει σε υπογονιμότητα.
Ποιά είναι τα συμπτώματα των γυναικών με σύνδρμο πολυκυστικών ωοθηκών;
Τα πιο συνήθη συμπτώματα που παρατηρούνται στις γυναίκες με πολυκυστικές, περιλαμβάνουν επιγραμματικά:
– ακμή
– παχυσαρκία
– διαταρραχές περιόδου
– αυξημένη τριχοφυία
– υπογονιμότητα
Πως γίνεται η διάγνωση του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών;
Η διάγνωση της συγκεκριμένης πάθησης γίνεται καταρχήν με τη λήψη ενος λεπτομερούς ιατρικού ιστορικού της ασθενούς και σε συνδυασμό με την κλινική εικόνα. Η διερεύνηση συνεχίζεται με Διακολπικό Υπερηχογράφημα Ωοθηκών και εν συνεχεία με έλεγχο του ορμονικού προφίλ της ασθενούς με μια σειρά εξετάσεων (π.χ. ανδρογόνα, LSH, FSH). Επίσης, σε πολλές ασθενείς παρατηρούνται αυξημένα επίπεδα ινσουλίνης λόγω αντίστασης στην ινσουλίνη.
Ποιά είναι η αιτία του συνδρόμου αυτού;
Παρόλο που έχει ερευνηθεί εκτεταμένα, δεν έχει βρεθεί απάντηση όσον αφορά την αιτιοπαθογένεια της νόσου αυτής. Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι η χαρακτηριστική εικόνα των ωοθηκών (πολλαπλές κύστεις στην περιφέρεια), προκαλείται όταν υπάρχει ανωοθυλακιορηξία (απουσία ωορρηξίας για μεγάλο διάστημα).
Οι γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες έχουν μονίμως αυξημένα επίπεδα ανδρογόνων και οιστρογόνων, που δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο, ενώ η παχυσαρκία εντείνει το πρόβλημα. Αυτό οφείλεται στην ενισχυμένη παραγωγή οιστρογόνων από το λιπώδη ιστό. Επιπρόσθετα, τα επινεφρίδια δύναται να παράγουν αυξημένα ανδρογόνα και να συμβάλλουν, με αυτόν τον τρόπο στο σύνδομο.
Πώς αντιμετωπίζεται η υπογονιμότητα σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών;
Η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας σε γυναίκες με αυτή την πάθηση, έχει ως σκοπό την πρόκληση ωορρηξίας. Η προτεινόμενη θεραπεία συνεπώς περιλαμβάνει:
1. Απώλεια βάρους: Η απώλεια ενδέχεται από μόνη της να επαναφέρει την περιοδικότητα του κύκλου καθώς και την ωορρηξία. Ένα από τα πιο σημαντικά προβλήματα είναι η δυσκολία των γυναικών με το σύνδρομο αυτό, στην απώλεια βάρους. Για το λόγο αυτό η δίαιτα πρέπει να είναι υψηλή σε πρωτεϊνες, μέτρια σε υδατάνθρακες και χαμηλή σε λιπαρά. Η αερόβια γυμναστική όπως τρέξιμο, κολύμπι και περπάτημα βοηθάνε αρκετά. Σε κάθε περίπτωση όμως θα πρέπει να υπάρχει η παρακολούθηση από το θεράπων γυναικολόγο ενώ χρήσιμη είναι η παρακολούθηση από ειδικό διαιτολόγο.
2. Φαρμακευτική αγωγή: Ως πρώτο φάρμακο επιλογής χρησιμοποιείται η κιτρική κλομιφαίνη. Κατά την διάρκεια της θεραπείας, η γυναίκα πρέπει να παρακολουθείται υπερηχογραφικά ώστε να ελέγχεται η ανάπτυξη των ωοθυλακίων. Εάν το συγκεκριμένο σκεύασμα δεν αποδώσει, τότε χορηγούμε γονοδοτροφίνες υπό την μορφή ενέσεων.
Ένα πρόβλημα που υπάρχει στις ασθενείς που χορηγείται φαρμακευτική αγωγή, είναι η υπερδιέγερση των ωοθηκών λόγω ανάπτυξης μεγάλου αριθμού ωοθυλακίων. Τα τελευταία χρόνια ένα νέο σκεύασμα που χορηγείται στους διαβητικούς – η μετφορμίνη – χορηγείται και στις γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών που εμφανίζουν αυξημένη αντίσταση στην ινσουλίνη. Έρευνές έχουν δείξει ότι το συγκεκριμένο σκεύασμα δύναται να βοηθήσει τη γονιμότητα, διορθώνοντας την ενδοκρινολογική διαταραχή.
3. Χειρουργική θεραπεία: Μια εναλλακτική θεραπευτική προσέγγιση είναι η λαπαροσκοπική διάτρηση των ωοθηκών (ovarian drilling) κατά την οποία με διαθερμία δημιουργούμε πολλαπλές τρύπες στην πεπαχυσμένη ωοθηκική κάψα. Αυτή η μέθοδος, βοηθάει στην αποκατάσταση της βλάβης των ωοθηκών και στην πρόκληση της ωορρηξίας.
