Το ενδιαφέρον της παγκόσμιας κοινής γνώμης είναι στραμμένο τις τελευταίες μέρες στη Μαλαισία και τη μυστηριώδη εξαφάνιση του αεροσκάφους, Malaysia Airlines με 239 επιβάτες. Τα σενάρια και οι εικασίες για την τύχη του δίνουν και παίρνουν, ενώ η περίπτωση ότι μπορεί να πρόκειται για τρομοκρατική ενέργεια, έφερε στη μνήμη όλων την 11η Σεπτεμβρίου, με τους δίδυμους πύργους. Ωστόσο, στη μνήμη μας ήρθαν και άλλες μεγάλες αεροπορικές τραγωδίες που συγκλόνισαν τον κόσμο.
Κι αυτές θα ξαναθυμηθούμε παρακάτω. Ωστόσο, να επισημάνουμε ότι παρόλα αυτά, το αεροπλάνο παραμένει το πιο ασφαλές μέσο μεταφοράς. Εξάλλου, σύμφωνα με στατιστικές μελέτες οι θάνατοι με αεροπλάνο είναι 0,05 ανά 1 δισεκατομμύριο χιλιόμετρα, δηλαδή είναι 10 φορές πιο ασφαλές από το λεωφορείο, που έρχεται δεύτερο!
Επίσης, σύμφωνα με τις μελέτες, το 80% των ατυχημάτων συμβαίνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα πριν, μετά ή κατά τη διάρκεια των διαδικασιών προσγείωσης και απογείωσης. Το 53% των ατυχημάτων συμβαίνουν λόγω λάθη πιλότων, 21% λόγω τεχνικών προβλημάτων, 11% λόγω κακών καιρικών συνθηκών, 8% λόγω ανθρώπινου λάθους αλλά όχι του πιλότου και 6% λόγω τρομοκρατικών ενεργειών. Ωστόσο, τα αεροπορικά είναι τα πλέον πολύνεκρα δυστυχήματα.
Έχουμε και λέμε λοιπόν…
2001, Τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου
Η αεροπορική καταστροφή που άλλαξε τον κόσμο. Το πρωινό της 11ης Σεπτεμβρίου δυο αεροπλάνα που εκτελούσαν πολιτικές εσωτερικές πτήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, ένα Boeing 757 της American Airlines (πτήση 11) κι ένα της United Airlines (πτήση 175), προσέκρουσαν στους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου WTC. Οι πύργοι τυλίχτηκαν στις φλόγες και μετά από λίγες ώρες κατέρρευσαν σαν χάρτινοι. Οι νεκροί ανήλθαν στους 2.752, όμως επειδή οι ενέργειες αυτές ήταν τρομοκρατικές, επίσημα δεν καταχωρήθηκαν στον κατάλογο των αεροπορικών δυστυχημάτων.
2009, Ατλαντικός – Airbus 330 Air France
Η περίπτωση του αεροσκάφους των Malaysia Airlines έχει πολλά κοινά με το Airbus 330 της Air France, που κατέπεσε στον Ατλαντικό, την 1η Ιουνίου του 2009 και είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο 228 ανθρώπων. Τα συντρίμμια βρέθηκαν 5 ήμερες μετά, ενώ η άτρακτος του αεροσκάφους εντοπίσθηκε μετά από 2 χρόνια. Η πτήση 447 της Air France εξαφανίστηκε σε απόσταση τεσσάρων ωρών από το Ρίο ντε Τζανέιρο, ενώ βρισκόταν πάνω από τον Ατλαντικό. Όταν βρέθηκε το μαύρο κουτί, οι διάλογοι των πιλότων ήταν συγκλονιστικοί, αφού από τα στοιχεία προέκυψε ότι επρόκειτο για κλασική περίπτωση ανθρώπινου λάθους και θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί! Μάλιστα, στην πτώση του αεροσκάφους, που χτυπήθηκε από κακοκαιρία, είχε συμβάλλει καθοριστικά η απειρία του δεύτερου πιλότου, αφού ο πρώτος είχε φύγει από το πιλοτήριο για να ξεκουραστεί.
1977, Τενερίφη – Σύγκρουση δυο Boeing 747
Η «Τραγωδία της Τενερίφης», όπως την αποκαλούν, είναι η μεγαλύτερη στην ιστορία της αεροπλοΐας. Όλα συνέβησαν τις πρωινές ώρες της 27ης Μαρτίου 1977, στο αεροδρόμιο Los Rodeos της Τενερίφης. Η πυκνή ομίχλη, οι λανθασμένες εντολές από τον πύργο ελέγχου, αλλά και ο κακός χειρισμός των πιλότων είχαν ως αποτέλεσμα να συγκρουστούν κατά την απογείωση ένα Boeing 747 της KLM κι ένα ιδίου τύπου της Pan American. Απολογισμός: 583 άτομα κι από τα δύο αεροσκάφη έχασαν τη ζωή τους, ενώ επέζησαν 66!
1988, Λόκερμπι Σκωτία – Boeing 747-121
Από τις μεγαλύτερες αεροπορικές τραγωδίες και αποτέλεσμα τρομοκρατικής ενέργειας είναι η συντριβή του Boeing 747-121 της πτήσης 103 της Pan American, στο Λόκερμπι της Σκωτίας. Ήταν στις 21 Δεκεμβρίου το 1988, όταν το μοιραίο αεροσκάφος πετούσε στα 31000 πόδια πάνω από την πόλη, με κατεύθυνση τη Νέα Υόρκη κι εξερράγη μία βόμβα που είχε τοποθετηθεί σε κασετόφωνο στο χώρο αποσκευών. Η έκρηξη διέλυσε την άτρακτο και το αεροπλάνο έπεσε φλεγόμενο σχεδόν στο κέντρο της σκωτικής πόλης, παρασύροντας στο θάνατο 243 επιβάτες, 16 άτομα του πληρώματος, καθώς και 11 άτομα κατοίκους του Λόκερμπι. Τη βόμβα, όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, είχε τοποθετήσει ο Abdelbaset al-Megrahi, αξιωματικός των μυστικών υπηρεσιών της Λιβύης, μετά από εντολή του ίδιου του προέδρου της Λιβύης, Μουαμάρ Καντάφι.
1985, Ιαπωνία – Πτήση 123 Japan Airlines
Ανείπωτη είναι η τραγωδία από τη συντριβή του Boeing 747 της Japan Airlines, το 1985, αφού είναι καταγεγραμμένη ως η πτήση με το μεγαλύτερο αριθμό θυμάτων! Το δυστύχημα προκλήθηκε εξαιτίας λανθασμένης λειτουργίας του συστήματος ελέγχου εσωτερικής πίεσης και η αποσυμπίεση κατέστρεψε το σύστημα πλοήγησης του αεροσκάφους. Ωστόσο, οι πιλότοι για περίπου μισή ώρα κατάφεραν να ελέγξουν το αεροσκάφος, πριν αυτό συντριβεί στο βουνό Φούτζι. Από τη συντριβή επέζησαν 4 άτομα.
1996, Ινδία – Air Kazachstan και πτήση 763 Σαουδικών Αερογραμμών
Η ανυπακοή του πιλότου της πτήσης της πτήσης 1907 της Air Kazachstan οδήγησε σε ένα συνταρακτικό αεροπορικό δυστύχημα. Ο Κοζάκος χειριστής παρά τις υποδείξεις του πύργου ελέγχου επέμενε να πετά το αεροσκάφος του χαμηλότερα με αποτέλεσμα να συγκρουστεί στον αέρα με αεροσκάφος της πτήσης 763 των Σαουδικών Αερογραμμών, επάνω από τη Haryana, στην Ινδία. Από τη σύγκρουση σκοτώθηκαν οι 349 επιβάτες και τα πληρώματα. Ωστόσο, η Επιτροπή Ramesh Chandra Lahoti, που ερεύνησε τα αίτια της τραγωδίας, συνέστησε τη δημιουργία «αεροδιαδρόμων» για να αποτραπεί το ενδεχόμενο αεροσκάφη να πετούν σε αντίθετες κατευθύνσεις στο ίδιο υψόμετρο. Μάλιστα, οι Αρχές Πολιτικής Αεροπορίας της Ινδίας κατέστησαν επίσης υποχρεωτικό για όλα τα αεροσκάφη που πετούν μέσα και έξω από την Ινδία να είναι εξοπλισμένα με το σύστημα ACAS (για την αποφυγή της εναέριας σύγκρουσης). Αυτή ήταν και η πρώτη φορά στον κόσμο που το σύστημα ACAS έγινε υποχρεωτικό. Τουλάχιστον μέσα από μία μεγάλη τραγωδία, βγήκε και κάτι θετικό.
1985, Ιρλανδία – Air India
Εξτρεμιστές της Σιχ βρίσκονταν πίσω από τη συντριβή του Boeing 747-237B της πτήσης 182 της Air India, στοιχίζοντας τη ζωή σε 329 άτομα. Στις 23 Ιουνίου 1985, το αεροπλάνο συνετρίβη στα ανοικτά της νοτιοδυτικής ακτής της Ιρλανδίας, όταν μια βόμβα εξερράγη στο χώρο αποσκευών. Αργότερα αποκαλύφθηκε ότι πίσω από τη βομβιστική επίθεση βρίσκονταν οι εξτρεμιστές της Σιχ ως αντίποινα για την επίθεση της ινδικής κυβέρνησης στον ιερό Χρυσό Ναό των Σιχ στην πόλη Αμριτσάρ.
2001, Νέα Υόρκη – Airbus A300
Δύο μήνες μετά τους δίδυμους πύργους, στις ΗΠΑ ξαναζωντάνεψε ο εφιάλτης. Στις 12 Νοεμβρίου 2001, Airbus της American Airlines που εκτελούσε την Πτήση 587, από τη Νέα Υόρκη προς τη Δομινικανή Δημοκρατία συνετρίβη λίγο μετά την αναχώρησή του από το αεροδρόμιο John F. Kennedy, στοιχίζοντας τη ζωή στα 260 άτομα που επέβαιναν στο αεροσκάφος, καθώς και σε 5 άτομα στο έδαφος. Ως αιτία της πτώσης θεωρήθηκε η καταστροφή των πτερυγίων του πηδαλίου από τις αναταράξεις που προκλήθηκαν από ένα Boeing 747 της Japan Airlines που πέρασε «ξυστά» από το Airbus, λίγο μετά την απογείωση.
1999, Ατλαντικός – Boeing 767-366ER EgyptAir
Ιδιαίτερη είναι η περίπτωση με το Boeing 767-366ER της EgyptAir, που συνετρίβη τον Οκτώβριο του 1999, στοιχίζοντας τη ζωή 217 επιβατών και του πληρώματος. Το αεροσκάφος των αιγυπτιακών αερογραμμών εκτελούσε την πτήση 990 από το Λος Άντζελες στο Κάιρο μέσω Νέας Υόρκης, όταν γι άγνωστους λόγους κατέπεσε και συνετρίβη στα διεθνή ύδατα, 60 μίλια νότια της Μασαχουσέτης. Αρμόδιες για τη διερεύνηση του δυστυχήματος ήταν οι Αιγυπτιακές Αρχές, αφού η πτώση έγινε σε διεθνή ύδατα, αλλά το FBI προθυμοποιήθηκε να βοηθήσει στις έρευνες. Αρχικά, οι Αιγύπτιοι αρνήθηκαν, αλλά στη συνέχεια δέχτηκαν τη χείρα βοηθείας. Από τις έρευνες το FBI κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο συγκυβερνήτης του αεροπλάνου Καμίλ Αλ Μπαρούτι έριξε σκόπιμα το αεροσκάφος, αφού πρώτα ο ίδιος υπέστη θρησκευτική παράκρουση. Εξάλλου, στους διαλόγους από το μαύρο κουτί ακούγεται να προσεύχεται 11 φορές στον Αλάχ και στη συνέχεια άρχισε να πιλοτάρει ριψοκίνδυνα κάνοντας ελιγμούς που προκάλεσαν τελικά την πτώση, πριν ο κυβερνήτης προλάβει να τον αποτρέψει.
