Το Μπεζεστένι ένα από τα πιο γνωστά μνημεία οθωμανικής αρχιτεκτονικής βρίσκεται στο εμπορικό κέντρο Θεσσαλονίκης. Η αγορά Μπεζεστένι χτίστηκε επί Σουλτάνου Μεχμέτ Β΄τον 15 αιώνα για να στεγάσει τα πολυτελή προϊόντα των υφασματοπωλών και χρυσοχόων.
Το Μπεζεστένι αποτελείται από έναν ορθογώνιο χώρο με μια είσοδο σε κάθε μία από τις πλευρές του. Εσωτερικά διακρίνεται σε έξι τετράπλευρους χώρους με επτά διπλά τόξα που στηρίζονται σε δύο κεντρικούς πεσσούς. Το κτίσμα έχει έξι μολυβδοσκέπαστους θόλους.
Τις δεκαετίες του 1980 και του
1990 έγιναν εργασίες στερέωσης του κτιρίου καθώς είχε υποστεί απόκλιση από την κατακόρυφο. Σήμερα στο Μπεζεστένι της Θεσσαλονίκης στεγάζονται διάφορα καταστήματα.
Καζαντζίδου Δ.- Γκουρτζούνη Μαρία
Μπεζεστένι
Ιστορία-Ονομασία. Το Μπεζεστένι βρίσκεται στη γωνία των οδών Βενιζέλου και Σολωμού στη Θεσσαλονίκη, στην καρδιά της αγοράς και είναι ένα από τα σημαντικότερα οθωμανικά μνημεία της πόλης. Μπεζεστένι (Bezesten) σημαίνει «αγορά υφασμάτων» (στα τουρκικά bez=ύφασμα) και για αυτό τα κτίρια αυτά ήταν κέντρα πώλησης πολυτελών υφασμάτων, μεταξωτών και άλλων πολύτιμων αντικειμένων. Στους χώρους αυτούς επίσης γινόταν ο έλεγχος της ποιότητας των εμπορευμάτων και ο καθορισμός των ισοτιμιών των νομισμάτων. Το Μπεζεστένι της Θεσσαλονίκης χρονολογείται τον 15ο αι., την «κλασική» περίοδο της οθωμανικής αρχιτεκτονικής. Χτίστηκε από το Σουλτάνο Μεχμέτ Β΄ (1455-1459) ή – κατά άλλους – από το Βαγιαζίτ Β΄ (τέλη 15ου αι.). Μετά τους σεισμούς του 1978 έγιναν αναστηλωτικές εργασίες, κατά τη διάρκεια των οποίων, πάνω στους μολυβδοσκέπαστους θόλους, βρέθηκαν χαράγματα σε τουρκική, ελληνική, γαλλική και νοτιοσλαβική γλώσσα που ανήκαν στους μαστόρους που δούλεψαν κατά καιρούς για τις επισκευές της σκεπαστής αγοράς. Σήμερα εκτός από την αρχική του χρήση λειτουργεί και εκθεσιακός χώρος στο πατάρι του.
Αρχιτεκτονική. Είναι ένα ορθογώνιο κτίσμα με τέσσερις εισόδους στο μέσον κάθε πλευράς. Καλύπτεται με έξι μολυβδοσκέπαστους θόλους σε δύο σειρές, οι οποίοι φέρονται με τη βοήθεια επτά διπλών τόξων που πατούν πάνω σε δύο κεντρικούς πεσσούς. Εσωτερικά υπήρχαν εξήντα εννιά μικρά καταστήματα και εξωτερικά σαράντα τέσσερα, πιθανόν ξύλινης κατασκευής, καταστήματα. Τα καταστήματα που υπάρχουν σήμερα περιμετρικά του κτιρίου είναι προσθήκες των αρχών του 20ου αι. (μετά την πυρκαγιά του 1917).