Οι Κόπτες της Αιγύπτου έχουν μια αρχαία ιστορία.
Στην πραγματικότητα αυτοί είναι οι απόγονοι των Αρχαίων Αιγυπτίων, με μια ιστορική διαδρομή 5.000 χρόνων.
Μετά την κατάκτησή τους από το Μέγα Αλέξανδρο, ο Αλέξανδρος έκτισε την Αλεξάνδρεια και οι Αιγύπτιοι αποτέλεσαν το Ελληνικό βασίλειο της Αιγύπτου, με γενάρχη τον Πτολεμαίο, στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Το 30 π. Χ., επί βασιλείας της Κλεοπάτρας, η Αίγυπτος καταλήφθηκε από τους Ρωμαίους και έγινε Ρωμαϊκή επαρχία. Οι Αιγύπτιοι, στην Ελληνιστική περίοδο, υιοθέτησαν το ελληνικό αλφάβητο με την προσθήκη μερικών ακόμη γραμμάτων για πρόσθετους γλωσσικούς ήχους που είχε η γλώσσα τους.
Αυτό είναι το Κοπτικό Αλφάβητο, που όπως το Ελληνικό διαβάζεται από τα αριστερά προς τα δεξιά.
Το όνομα Κόπτης προήλθε από τη συγκοπή της λέξης Αιγύπτιος – Αιγύπτης και αρχικά σήμαινε την εθνότητα, όχι το θρησκευτικό δόγμα.
Οι Κόπτες λοιπόν είναι οι ντόπιοι κάτοικοι της Αιγύπτου και είναι από τους πρώτους πληθυσμούς της Ρωμαικής Αυτοκρατορίας που ασπάστηκαν το Χριστιανισμό, περί το 60 μ. Χ. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση το Χριστιανισμό τον δίδαξε και τον διέδωσε στην Αίγυπτο ο ΄Αγιος Μάρκος ο Ευαγγελιστής.
Οι Αιγύπτιοι που υπάγονταν στο Πατριαρχείο της Αλεξάνδρειας ήταν από τους πιο ζηλωτές της νέας θρησκείας και είναι αυτοί που άρχισαν το ασκητικό και μοναστικό κίνημα.
Γνωστά πρόσωπα και γεγονότα από την Χριστιανική Αλεξάνδρεια ήταν η αίρεση του Αρείου, ο Άγιος Αντώνιος, ο ΄Αγιος Αθανάσιος, ο Κλήμης, ο Ωριγένης και η επίθεση των φανατικών Χριστιανών κατά της φιλοσόφου Υπατίας το 415 μ. Χ. που οδήγησε στη δολοφονία της. Βαθμηδόν φαίνεται ότι άρχισαν κάποιες προστριβές με το Πατριαρχείο της Κωνσταντινούπολης και το 451 μ. Χ στην 4η Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνας ο Πατριάρχης της Αλεξάνδρειας καταδικάστηκε και αφορίστηκε ως αιρετικός και οι Κόπτες οπαδοί του ως αιρετικοί μονοφυσίτες.
Κατηγορήθηκαν ότι δίδασκαν και πίστευαν στη μία μόνο φύση του Χριστού, τη θεία και όχι την ανθρώπινη, δηλαδή το αντίθετο από την αίρεση του Αρείου.
Πίστευαν ότι η θεία φύση του Χριστού υπερτέρησε και απορρόφησε την ανθρώπινη. ΄Εμφανώς, ήταν διαφωνίες για πολύ λεπτά ζητήματα που τελικά οδήγησαν σε σχίσμα. Εντούτοις οι κύριοι λόγοι φαίνεται να ήταν πολιτικοί.
Οι Βυζαντινοί φαίνεται να επιθυμούσαν πιο περιορισμένο κύρος και ρόλο για το Πατριαρχείο της Αλεξάνδρειας. Οι Κόπτες, όμως, παρέμειναν πιστοί στον Κόπτη πατριάρχη τους και η Κωνσταντινούπολη δημιούργησε στην Αλεξάνδρεια νέο Ορθόδοξο Πατριαρχείο.
΄Ετσι από το 451 μ. Χ. στην Αλεξάνδρεια υπήρχε το Πατριρχείο των Κοπτών και το Ορθόδοξο Βυζαντινό Πατριαρχείο, του οποίου ο Πατριάρχης διοριζόταν από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα. Το Κοπτικό Πατριαρχείο αντιπροσώπευε την πλειοψηφία του ντόπιου πληθυσμού, και συχνά αντιμετώπιζε τους διωγμούς των Βυζαντινών.
Η Αίγυπτος εξακολούθησε να είναι επαρχία του Βυζαντίου. Το 640 μ. Χ. 4000 Άραβες εισέβαλαν στην Αίγυπτο, οι οποίοι αργότερα ενισχύθηκαν και το 641 κατέλαβαν την Αλεξάνδρεια.
Οι ντόπιοι δεν φαίνεται να προέβαλαν αντίσταση γιατί δυσανασχετούσαν κατά των Βυζαντινών για τη μεγάλη φορολογία και τους θρησκευτικούς διωγμούς.
Το 645 μ. Χ. οι Βυζαντινοί ανακατέλαβαν την Αλεξάνδρεια αλλά το επόμενο έτος 646 οι ΄Αραβες κατέλαβαν την πόλη οριστικά. Οι ΄Αραβες αρχικά ήταν πάντα μια μειοψηφία που το κύριο όπλο τους ήταν η θρησκεία τους, η γλώσσα τους και η διακυβέρνηση..
Οι Κόπτες υποχρεώνονταν, όπως στην Οθωμανική Τουρκία οι Χριστιανοί, να πληρώνουν στην Αραβική διοίκηση, ένα ειδικό χαράτσι. ΄Οσοι προσηλυτίζονταν στον Μουσουλμανισμό ή παντρεύονταν Μουσουλμάνους ενώνονταν στην Μουσουλμανική κουλτούρα. ΄Οπως και στην Οθωμανική Τουρκία, σχεδόν ποτέ δεν συνέβαινε το αντίθετο.
΄Ετσι από τον 7ο αιώνα μέχρι το 12ο η Αίγυπτος μεταβλήθηκε από έναν κυρίως Κοπτικό λαό σε έναν κυρίως Μουσουλμανικό.
Κάτι παρόμοιο με ότι συνέβηκε με τους Μικρασιατικούς λαούς, μετά την κατάληψή τους από τους Σελτζούκους Τούρκους μετά το 1071 μ. Χ.. Το 1174 την Αίγυπτο την κατέλαβε ο Κούρδος στρατηγός Σαλαντίν, που δημιούργησε τη δική του δυναστεία, και το 1515 οι Οθωμανοί Τούρκοι.
Το 1798 την κατέλαβε ο Μέγας Ναπολέων, το 1805 ο Αλβανός Μοχάμετ ΄Αλι και το 1889 οι ΄Αγγλοι. Από την εποχή του Μοχάμετ ΄Αλι οι Κόπτες απέκτησαν ίσα δικαιώματα με τους Μουσουλμάνους.
Η Κοπτική γλώσσα (Μετ Ρεμνχημι) προέρχεται από την ύστερη φάση των Αιγυπτιακών γλωσσών, και είναι άμεσος απόγονος της αρχαίας αιγυπτιακής γλώσσας. Το κοπτικό αλφάβητο αποτελεί τροποποιημένη μορφή του ελληνικού αλφάβητου, με προσμίξεις ορισμένων γραμμάτων που ποικίλουν από διάλεκτο σε διάλεκτο και προέρχονται άμεσα από την δημοτική. Ως ζώσα γλώσσα καθημερινής επικοινωνίας η Κοπτική άνθισε από το 200 έως το 1100. Επιβιώνει σήμερα ως λειτουργική γλώσσα της Κοπτικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Η Κοπτική είναι μέλος της οικογένειας των Αφροασιατικών γλωσσών και της υποοικογένειας των αιγυπτιακών γλωσσών.
Στην Σαχιντ(δ)ική διάλεκτο, η γλώσσα είναι γνωστή ως met rem en kēme [κυρ. “γλώσσα του λαού της Αιγύπτου”] και met kuptaion [κυρ. “Αιγυπτιακή γλώσσα”]. Ο δεύτερος όρος απαντάται ενίοτε στην ελληνίζουσα μορφή met aiguption. Ο όρος logos ne aiguptios (κυρ., “Αιγυπτιακή γλώσσα”) μαρτυρείται επίσης στην Σαχιδική διάλεκτο, αν και οι λέξεις λόγος και αιγύπτιος είναι ελληνικής προέλευσης.
Η Κοπτική ομιλείτο μόνο στην Αίγυπτο και ιστορικά δεν άσκησε επιδράσεις πέρα από τα σύνορά της, εκτός ίσως από τις μονές της Νουβίας.
Οι σημαντικότερες επιδράσεις της Κοπτικής παρατηρούνται σε διάφορες σε αραβικές ή αραβοαιγυπτιακές διαλέκτους, στις οποίες διατηρήθηκε κατά ένα μεγάλο μέρος το κοπτικό λεξιλόγιο. Το μεγαλύτερο τμήμα, ωστόσο, αυτών των γλωσσικών δανείων περιορίστηκε σε σημαινόμενα της γεωργίας και του φυσικού περιβάλλοντος.
Η κοπτική γλώσσα χρησιμοποιεί αλφάβητο που προέρχεται σχεδόν καθ’ ολοκληρίαν από το Ελληνικό, με την πρόσθεση έξι γραμμάτων στην Σαχιδική, που προέρχονται από την δημοτική.
Η ποικιλομορφία αυτών των επιπρόσθετων γραμμάτων εξαρτάται άμεσα από την κοπτική διάλεκτο στην οποία χρησιμοποιούνται.
Ορισμένα από τα ελληνικά γράμματα που χρησιμοποιεί το κοπτικό αλφάβητο εισήχθησαν και χρησιμοποιούντο αρχικά για λέξεις ελληνικής προέλευσης. Προχαλκηδόνιες ή αρχαίες ανατολικές Ορθόδοξες Εκκλησίες ονομάζονται εκείνες που υιοθέτησαν τον Μονοφυσιτισμό ή Ευτυχιανισμό (από το όνομα του ιδρυτή του), ένα δόγμα που εμφανίστηκε τον 5ο αιώνα.
Σύμφωνα με αυτό, η θεία φύση του Χριστού θεωρείται κυρίαρχη επί της ανθρώπινης, η οποία απορροφήθηκε από τη θεία φύση ως «σταγόνα μέλητος στον ωκεανό». Ο Μονοφυσιτισμός καταδικάστηκε από την Δ’ Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνας το 451 μ.Χ και την Ε΄ Οικουμενική Σύνοδο της
Κωνσταντινούπολης το 553 μ.Χ. όπου και διατυπώθηκε το ορθόδοξο δόγμα, σύμφωνα με το οποίο ο Ιησούς υπάρχει σε ένα μόνο πρόσωπο και με δύο φύσεις, την ανθρώπινη και τη θεία, «ενωμένες και μη συγχεόμενες».
Επειδή κάποιες εκκλησίες δεν δέχτηκαν τις δογματικές διατυπώσεις της Συνόδου της Χαλκηδόνας, και αναγνώριζαν μόνο τις 3 προηγούμενες Οικουμενικές Συνόδους, ονομάστηκαν Προχαλκηδόνιες (και μερικές φορές, Αντι-χαλκηδόνιες).
Στις προχαλκηδόνιες εκκλησίες ανοίκουν η Κοπτική Ορθόδοξη Εκκλησία (της Αιγύπτου), η Αρμενική Αποστολική Εκκλησία, η Συριακή Ορθόδοξη Εκκλησία, η Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαλαμπάρ των Ινδιών, η Αιθιοπική Ορθόδοξη Εκκλησία και η Ορθόδοξη Εκκλησία Tewahedo της Ερυθραίας. Στις προχαλκηδόνιες Εκκλησίες τηρούνται κάποιες αρχαίες παραδόσεις, όπως ο εορτασμός των Χριστουγέννων και Θεοφανείων σε μια γιορτή κατά την 6η Ιανουαρίου.
Η Εκκλησία της Ελλάδος συμμετέχει σε θεολογικούς διαλόγους με τις προχαλκηδόνιες εκκλησίες, με σκοπό την υπέρβαση των διαφορών. Κοινότητα εν διωγμώ σήμερα, οι Κόπτες της Αιγύπτου είναι η μεγαλύτερη χριστιανική εκκλησία και η μεγαλύτερη θρησκευτική μειονότητα στη Μέση Ανατολή. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία αποτελούν το 5-10% του πληθυσμού των 83 εκατ. Αιγυπτίων. Αλλες, ανεξάρτητες ή χριστιανικές πηγές, ανεβάζουν το ποσοστό σε 23%.
Το 95% των Κοπτών ανήκουν στην Κοπτική Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλεξάνδρειας. Οι υπόλοιποι 800.000 ανήκουν στην Κοπτική Καθολική και σε διάφορες Κοπτικές Προτεσταντικές Εκκλησίες. Παρά το γεγονός ότι το Σύνταγμα της Αιγύπτου εγγυάται την θρησκευτική ελευθερία, οι Κόπτες υποφέρουν από διακρίσεις στην εκπαίδευση, την εργασία, τη λατρεία και την πολιτική εκπροσώπηση.
Η κοινότητα νιώθει αποκλεισμό και μόνιμο συναίσθημα ανασφάλειας. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της οργάνωσης για τα ανθρώπινα δικαιώματα Human Rights Watch, «ενώ ο προσηλυτισμός στο ισλάμ γίνεται χωρίς καμμία δυσκολία στην Αίγυπτο, τόσο οι Κόπτες όσοι και οι μουσουλμάνοι που ασπάζονται τον χριστιανισμό αντιμετωπίζουν σοβαρές παραβιάσεις των πολιτικών κι ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Συναντούν εμπόδια και περιορισμούς για την οικοδόμηση νέων ναών, ακόμη και για την έκδοση δελτίων ταυτότητας… πέφτουν συχνά θύματα αυθαιρέτων συλλήψεων και επιθέσεων μισαλλοδοξίας. Ακόμη και για την παραμικρή επισκευή σε χριστιανικό ναό χρειάζεται η έγκριση του προέδρου της Αιγύπτου» Χόσνι Μουμπάρακ.
Οι Κόπτες άρχισαν να περιθωριοποιούνται ήδη από την δεκαετία του 1950, μετά το πραξικόπημα του Νάσερ. Ο παναραβικός εθνικισμός του νέου ηγέτη τους στοίχισε ακριβά: αν και αποτελούσαν, το 1952, το 10-20% του πληθυσμού της Αιγύπτου, είχαν τέτοια οικονομική ευημερία που εκτιμάται ότι ήλεγχαν το 50% του πλούτου της χώρας.
Επί Νάσερ κατασχέθηκε το μεγαλύτερο μέρος γης και εκκλησιαστικής περιουσίας που ανήκε σε Κόπτες, με αποτέλεσμα πολλοί να μεταναστεύσουν στην Αυστραλία, τη Βόρεια Αμερική και την Ευρώπη.
http://greekhistoryandprehistory.blogspot.gr
Πηγη: http://www.tovima.gr/
https://el.m.wikipedia.org
https://el.m.wikipedia.org/
http://www.greektribune.com.au
